Το μονοπάτι του Μαινάλου | Πεζοπόροι από την… Αλάσκα μέχρι την Κορέα
Ρεπορτάζ: Ντέπυ Χιωτοπούλου (Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.)
Ταξιδεύουμε στην Αρκαδία, στην Πελοπόννησο, μια περιοχή πλούσια σε ιστορία και τοπία στην Ελλάδα. Το Μαίναλο, κατοικία του τραγοπόδαρου θεού Πάνα, από όπου η λατρεία του εξαπλώθηκε και στην υπόλοιπη Ελλάδα, σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, είναι ο τόπος όπου σύχναζαν και οι Μαινάδες ή Βάκχες, οι ακόλουθες του θεού Διονύσου.
Καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος του βόρειου τμήματος της Αρκαδίας, και καλύπτεται κυρίως από έλατα στη βορειοδυτική πλευρά του, ενώ στα νότια κυρίως από πεύκα και κυπαρίσσια. Ενταγμένο στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Natura 2000, φιλοξενεί πλούσια και σπάνια χλωρίδα και πανίδα, ενώ επιβλητικές εικόνες δημιουργούν τα φαράγγια και τα φυσικά του περάσματα.
Η ψηλότερη κορυφή του είναι η Οστρακίνα σε υψόμετρο 1.981 μέτρα, ενώ τα ορεινότερα χωριά του είναι τα Μαγούλιανα και η Αλωνίσταινα, σε υψόμετρο 1.365 και 1.220 μ. αντίστοιχα. Από το Μαίναλο πηγάζουν δυο παραπόταμοι του Αλφειού – του σημαντικότερου ποταμού της Πελοποννήσου-, ο Λούσιος από τα βορειοδυτικά του βουνού σχηματίζοντας εντυπωσιακό φαράγγι, και ο Ελισσώνας από τα κεντρικά.
Σ’ ότι αφορά το Λούσιο, μήκους 25 χλμ., το όνομά του έχει αρχαία καταγωγή’ λέγεται ότι ονομάστηκε έτσι διότι στις πηγές του ποταμού -οι οποίες λέγονταν Πηγές των Αθανάτων- έλουσαν κρυφά από τον πατέρα του, Κρόνο, τον νεογέννητο Δία οι Νύμφες Θεισόα, Νέδα και Αγνώ.
Το 1ο πιστοποιημένο μονοπάτι στην Ελλάδα από την ERA
Το Menalon Trail είναι το πρώτο πιστοποιημένο μονοπάτι στην Ελλάδα από την Πανευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Πεζοπόρων (European Ramblers Association). Όπως μας εξηγεί ο εμπνευστής του Menalon Trail και πρόεδρος και της ΜΑΙΝΑΛΟΝ Κοιν.Σ.Επ. Γιάννης Λαγός στην Ευρώπη υπάρχουν 20 μονοπάτια πιστοποιημένα, εκ των οποίων τα τρία (3) βρίσκονται στην Ελλάδα.
«Το πρώτο είναι το Menalon Trail και η πιστοποίηση έγινε στις 31 Μαΐου του 2015» αναφέρει ο κ. Λαγός στο πλαίσιο δημοσιογραφικής αποστολής που είχε πραγματοποιηθεί στην Ορεινή Αρκαδία. Όπως μας πληροφορεί είναι 75 χλμ. μονοπάτι, πληροί τα 41 κριτήρια, «είναι η πιο δύσκολη πιστοποίηση που μπορεί να πάρει κανείς», όπου τα 23 είναι κριτήρια των 4 χλμ. και τα υπόλοιπα για όλη τη διαδρομή. «Τι σημαίνει αυτό; Κόβουμε το μονοπάτι ανά 4 χλμ., και θα πρέπει να πάρει μια βαθμολογία πάνω από το 10 για να μπορέσει να πιστοποιηθεί. Το μονοπάτι ξεπέρασε τη βαθμολογία, είναι στα τρία υψηλότερα βαθμολογημένα μονοπάτια της Ευρώπης» δηλώνει ο κ. Λαγός.
Ένα από τα βασικότερα κριτήρια είναι, ανά μια μέρα πεζοπορία – 5-6 ώρες- να υπάρχει η δυνατότητα ο πεζοπόρος να συναντήσει ένα χωριό που να μπορεί να φάει και να κοιμηθεί. «Είναι έτσι φτιαγμένη η διαδρομή που όλα αυτά υπάρχουν και μετά είναι κριτήρια, που ανά 1,5 ώρα, σε περίπτωση τραυματισμού, ατυχήματος κτλ. να μπορεί να προσεγγίσει το σημείο κάποιο ασθενοφόρο, να γίνει διάσωση» εξηγεί ο κ. Λαγός.
Ένα άλλο βασικό κριτήριο είναι το μονοπάτι να είναι φυσικό. «Έχουμε μονοπάτια που είναι πάνω από 500 χρόνια, εδώ τα χωριά ήταν πολύ μεγάλα. Επιλέξαμε τους καλύτερους μουλαρόδρομους και αυτό είναι σημαντικό, γιατί ο μουλαρόδρομος είναι ξεκούραστος στο πόδι» λέει ο εμπνευστής του Menalon Trail επισημαίνοντας πως μόλις 700 περίπου μέτρα είναι δρόμος που πατάει ο πεζοπόρος πάνω σε άσφαλτο.
Self Trekking μονοπάτι
Το Menalon Trail το οποίο καλύπτει 75 χλμ., διανύοντας 8 συνεχόμενες διαδρομές, διάρκειας από 1,30 ώρα (Δημητσάνα – Ζυγοβίστι) έως 6 ώρες (Ζυγοβίστι – Ελάτη), διασχίζει 9 ιστορικά χωριά της Γορτυνίας και έχει τοποθετημένα 3.500 σήματα και 14 μεγάλες ενημερωτικές ταμπέλες στους οικισμούς και σε κάποιους άλλους χώρους όπως στα μοναστήρια.
Πώς όμως ξεκίνησαν όλα; «Σκεφτόμασταν πώς θα αναπτύξουμε τα χωριά μας, πήγαμε λοιπόν στη Βόρεια Ιταλία στην Αόστα στις Ιταλικές Άλπεις και στην Ελβετία. Εκεί είδαμε ότι σε κάθε μεγάλο χωριό υπήρχε μια πινακίδα που έδινε πληροφορίες για τη διαδρομή (τόσες ώρες, τάδε διαβάθμιση κτλ.) εξηγεί ο κ. Λαγός.
Στη Στεμνίτσα, απ’ όπου και κατάγεται, δημιούργησαν τον Σύλλογο Επαγγελματιών Στεμνίτσας και σε συνεργασία με το Σύλλογο Αρκάδων Ορειβατών και Οικολόγων (ΣΑΟΟ της Τρίπολης) ξεκίνησαν να ανοίγουν μονοπάτια.
«Το Δεκέμβριο του 2013 σ’ ένα συνέδριο πεζοπορίας στο Λιτόχωρο, ήρθαμε σε επαφή με την Πανευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Πεζοπόρων, των 55 Ομοσπονδιών, 33 χωρών και 3 εκατ. πεζοπόρων και εκεί μάθαμε τι σημαίνει Πανευρωπαϊκή πιστοποίηση» επισημαίνει ο εμπνευστής και προσθέτει «τους φέραμε εδώ στην Αρκαδία, το Μάιο του 2014, μας έκαναν μαθήματα, και μέσα σε 10 μήνες τελειώσαμε το μονοπάτι με σήματα».
Ο ίδιος, που όπως χαρακτηριστικά αναφέρει «ήμουν ο τρελός του χωριού» ήρθε σε επικοινωνία με την Εταιρία Περιβάλλοντος & Πολιτισμού όπου συνεργάστηκαν και έτσι το Μονοπάτι Μαινάλου εντάχθηκε στο πρόγραμμα ‘Μονοπάτια Πολιτισμού’ της Ελληνικής Εταιρίας Περιβάλλοντος & Πολιτισμού.
Το Μαίναλο είναι για όλο τον χρόνο, το μονοπάτι όπως αναφέρει ο κ. Λαγός διασχίζεται τους 10 μήνες του έτους ενώ οι κατατοπιστικές σημάνσεις δίνουν τη δυνατότητα στον πεζοπόρο να το περπατήσει μόνος του, δίχως οδηγό βουνού.
«Είναι self trekking, έχουμε όμως και οδηγούς βουνού, έχουμε ανοίξει σχολές για συνοδούς βουνού» αναφέρει ο κ. Λαγός επισημαίνοντας πως αρκετά οργανωμένα γραφεία κυρίως από Αυστρία, Ολλανδία αλλά και Αγγλία δίνουν ψήφο εμπιστοσύνης στο Μαίναλο, «ήδη από αρχές Απριλίου τα πηγαίνουμε πολύ καλά, ξέρετε έχουμε πεζοπόρους από την Αλάσκα μέχρι την Κορέα» προσθέτει ο Γιάννης Λαγός σχολιάζοντας παράλληλα και την ανάπτυξη που έχει σημειωθεί στα χωριά όπως για παράδειγμα στο Ζυγοβίστι όπου «από μία ταβέρνα που είχε, τώρα έχει δυο ταβέρνες, έχει και airbnb».
Οι οκτώ διαδρομές
Το μονοπάτι αξιοποιεί παλαιούς δρόμους ημιονηγών και ενώνει εννέα ιστορικά χωριά της Γορτυνίας δημιουργώντας 8 συνεχόμενες διαδρομές μέτριας δυσκολίας. Το Μονοπάτι του Μαινάλου διατρέχει το φαράγγι του Λούσιου, το Δυτικό Μαίναλο, την Κοιλάδα του ποταμού Μυλάοντα και τα Γορτυνιακά βουνά (www.menalontrail.eu). Οι 8 διαδρομές είναι:
1.Στεμνίτσα – Φαράγγι Λούσιου – Δημητσάνα (12,5 χλμ., 4 ώρες και 45 λεπτά)
2.Δημητσάνα – Ζυγοβίστι (3,7 χλμ., 1 ώρα και 30 λεπτά)
3.Ζυγοβίστι – Ελάτη (16,8 χλμ., 6 ώρες)
4.Ελάτη – Βυτίνα (8,5 χλμ., 2 ώρες και 45 λεπτά)
5.Βυτίνα – Νυμφασία (5,5 χλμ., 1 ώρα και 45 λεπτά)
6.Νυμφασία – Μαγούλιανα (8,8 χλμ., 3 ώρες και 30 λεπτά)
7.Μαγούλιανα – Βελτεσινίκο (6,8 χλμ., 2 ώρες και 15 λεπτά)
8.Βαλτεσινίκο – Λαγκάδια (13,8 χλμ., 5 ώρες).