Ξεκινούν οι νέες ρυθμίσεις των «κόκκινων» δανείων
Με «πυξίδα» τις 22 ρυθμίσεις της Τράπεζας της Ελλάδος ξεκινούν μέσα στον Ιούλιο πιλοτικά οι τράπεζες να ρυθμίζουν τα «κόκκινα» δάνεια των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, τα οποία προσεγγίζουν το 40% του συνολικού δανειακού χαρτοφυλακίου και αντιστοιχούν σε δάνεια ύψους άνω των 80 δισ. ευρώ (συνολικό υπόλοιπο δανεισμού 210 δισ. ευρώ).
Οι λύσεις που προωθούν τα πιστωτικά ιδρύματα περιλαμβάνονται στον Κώδικα Δεοντολογίας και εστιάζουν κυρίως στη μείωση της δόσης των δανείων, ώστε οι δανειολήπτες να μπορούν να αντεπεξέλθουν οικονομικά σε βάθος χρόνου.
Στη λογική αυτή οι τράπεζες προτείνουν κυρίως τις εξής εναλλακτικές:
• Μείωση του επιτοκίου σε συνδυασμό με επιμήκυνση της διάρκειας αποπληρωμής.
• «Πάγωμα» της δόσης, δηλαδή μηδενικές καταβολές για διάστημα από 6 μέχρι και 3 χρόνια.
• Πληρωμή μόνο τόκων, ή καταβολή μειωμένης τοκοχρεωλυτικής δόσης.
To όφελος
«Στόχος μας είναι να κερδίσουμε χρόνο όλοι, τράπεζες και δανειολήπτες. Και στην κατεύθυνση αυτή, η μείωση της δόσης είναι η πλέον δημοφιλής ρύθμιση» αναφέρει στην «Οικονομία», υψηλόβαθμο στέλεχος της στεγαστικής πίστης.Για παράδειγμα ένας δανειολήπτης που έχει δανειστεί 200.000 ευρώ για στεγαστικό δάνειο με διάρκεια αποπληρωμής τα 20 χρόνια και επιτόκιο 5%, πληρώνει δόση 1.320 ευρώ τον μήνα. Αν το επιτόκιό του μειωθεί στο 3% και η διάρκεια του δανείου αυξηθεί στα 35 χρόνια, η δόση θα μειωθεί στα 783 ευρώ τον μήνα, ενώ αν η διάρκεια αποπληρωμής αυξηθεί στα 40 έτη η δόση θα μειωθεί στα 730 ευρώ τον μήνα.
Το ίδιο ισχύει και για τον δανειολήπτη που έχει σε εκκρεμότητα καταναλωτικό δάνειο ύψους π.χ. 30.000 ευρώ, το οποίο έχει διάρκεια αποπληρωμής 10 χρόνια και επιτόκιο 10%. Η δόση του διαμορφώνεται στα 398,5 ευρώ τον μήνα. Αν ο δανειολήπτης δεχθεί να προσημειώσει κάποιο ακίνητο, τότε θα πετύχει αύξηση της διάρκειας αποπληρωμής στα 20 χρόνια, ενδεχομένως και στα 25 έτη και μείωση του επιτοκίου στο 5%. Η δόση λοιπόν θα διαμορφωθεί στα 199 ευρώ (για 20 χρόνια) ή στα 177,5 ευρώ τον μήνα (για 25 χρόνια).
Ο συνδυασμός της επιμήκυνσης της διάρκειας του δανείου μαζί με τη μείωση του επιτοκίου είναι σήμερα η πλέον συμφέρουσα λύση για τους δανειολήπτες, καθώς κάθε μήνα πληρώνουν τόκους και κεφάλαιο.
Διαφορετικά στην περίπτωση που επιλέξουν το «πάγωμα» της δόσης για διάστημα π.χ. 12 μηνών, στη λήξη αυτής της περιόδου χάριτος, οι τόκοι θα προστεθούν στο άληκτο κεφάλαιο και θα αυξηθεί το συνολικό ποσό της οφειλής.
Επίσης η πληρωμή μόνο τόκων είναι ασύμφορη για τον δανειολήπτη, αφού το κεφάλαιο του δανείου δεν μειώνεται, απλά το δάνειο διατηρείται ενήμερο. Με τη λήξη της περιόδου καταβολής μόνο τόκων ο δανειολήπτης θα κληθεί να πληρώσει αυξημένη δόση.
Οι ρυθμίσεις προβλέπουν ακόμα και «κούρεμα» μέρους της οφειλής, ωστόσο οι τράπεζες προς το παρόν το αποφεύγουν καθώς όπως λένε δημιουργείται ζήτημα «συναλλακτικής ηθικής» και ελλοχεύει ο κίνδυνος να αυξηθεί κατακόρυφα ο αριθμός των δανειοληπτών που δεν θα πληρώνει, αν και μπορεί, προκειμένου να «κουρευτεί» το δάνειό του.
Η περίπτωση του leasing
Το κομμάτι τώρα των ρυθμίσεων που αφορά την παράδοση του ακινήτου από τον δανειολήπτη στην τράπεζα, ή την ενοικίαση του σπιτιού από τον δανειολήπτη με σύμβαση leasing, προς το παρόν δεν μπορεί να έχει εφαρμογή, αφού δεν υπάρχει το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο. Για να «τρέξουν» οι συγκεκριμένες ρυθμίσεις, θα πρέπει να προηγηθούν αλλαγές στο πτωχευτικό δίκαιο των ιδιωτών, και να υπάρξει το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο.
Με τις ρυθμίσεις υπάρχει πρόβλεψη και για τα επιχειρηματικά δάνεια.
Συγκεκριμένα, αν η πιστώτρια τράπεζα έχει το δικαίωμα να προχωρήσει σε λειτουργική αναδιάρθρωση μιας επιχείρησης. Δηλαδή στην περίπτωση που η τράπεζα διαπιστώσει ότι μία επιχείρηση είναι βιώσιμη, όμως η διοίκησή της δεν συνεργάζεται, μπορεί να προχωρήσει στην αλλαγή της και στη συνέχεια να προχωρήσει σε ρύθμιση των οφειλών της, υιοθετώντας κάποιο από τα μοντέλα του Κώδικα Δεοντολογίας.
Μια άλλη ρύθμιση για επιχειρηματικά δάνεια είναι και αυτή της ανταλλαγής χρέους με μετοχικό κεφάλαιο. Δηλαδή ένα τμήμα της οφειλής μετατρέπεται σε μετοχικό κεφάλαιο και η τράπεζα αποκτά ποσοστό στο μετοχικό κεφάλαιο της επιχείρησης, ώστε το υπόλοιπο του χρέους να μπορεί να εξυπηρετηθεί από τις προβλεπόμενες ταμειακές ροές του δανειολήπτη.
Με βάση τις δαπάνες διαβίωσης
Ο «κουμπαράς» για τον διακανονισμό
Με... μπούσουλα τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης των νοικοκυριών οι τράπεζες θα ρυθμίζουν τα δάνεια, ώστε να αποπληρώνονται στην ώρα τους. Οι δαπάνες αυτές καθορίστηκαν από την Ελληνική Στατιστική Αρχή μετά από έρευνα που έκανε σε δείγμα οικογενειών.
Ετσι, για παράδειγμα μία οικογένεια με δύο παιδιά χρειάζεται τον μήνα από 1.347 ευρώ μέχρι 1.720 ευρώ. Το επιπλέον ποσό από το οικογενειακό εισόδημα θα μπορεί να διατεθεί για την αποπληρωμή των οφειλών. Οι ομάδες των δαπανών είναι τέσσερις:
• Η πρώτη ομάδα αφορά τις πιο βασικές δαπάνες, όπως η διατροφή, η ένδυση και υπόδηση, τα λειτουργικά έξοδα κατοικίας, η μετακίνηση, η επισκευή και συντήρηση επίπλων και οικιακού εξοπλισμού, τα είδη οικιακής κατανάλωσης και ατομικής φροντίδας, η ενημέρωση και μόρφωση, οι υπηρεσίες τηλεφωνίας και ταχυδρομείων, τα είδη και οι υπηρεσίες υγείας, οι υπηρεσίες εκπαίδευσης, οι υπηρεσίες κοινωνικής προστασίας και οι οικονομικές υπηρεσίες. Ο μέσος όρος των δαπανών αυτών ανεξάρτητα από τη σύνθεση του νοικοκυριού έχει υπολογιστεί στα 1.166 ευρώ.
• Η δεύτερη περιλαμβάνει επιπλέον δαπάνες εστίασης και αυξάνει το ποσό στα 1.311 ευρώ.
• Η τρίτη περιλαμβάνει επιπλέον διαρκή αγαθά και συσκευές, ανεβάζοντας τα μέσα μηνιαία έξοδα στα 1.393 μηνιαίως.
• Η τέταρτη περιλαμβάνει επιπλέον δαπάνες για κατανάλωση αλκοολούχων ποτών και καπνού, αεροπορικές μετακινήσεις, τουριστικές υπηρεσίες και υπηρεσίες αναψυχής, πολιτισμού και αθλητισμού. Μαζί με τις προηγούμενες τρεις ομάδες η μέση μηνιαία δαπάνη αυξάνεται στα 1.507 ευρώ.
(Πηγή: Έθνος)