Πιπιλή: "Σοκαρίστηκα από την άθλια κατάσταση στο γεφύρι της Καρύταινας" - Υπουργός Πολιτισμού: "Ως το τέλος Φεβρουαρίου θα έχουν δημοπρατηθεί οι μελέτες"

Ο ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Δημήτριος Βίτσας): Και τώρα θα συζητηθεί η δέκατη τέταρτη με αριθμό 357/31-1-2022 επίκαιρη ερώτηση δευτέρου κύκλου της Βουλευτού Α΄ Αθηνών της Νέας Δημοκρατίας κυρίας Φωτεινής Πιπιλή προς την Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού, με θέμα: «Άμεσες ενέργειες για τη διάσωση της γέφυρας της Καρύταινας».

Ορίστε, κυρία Πιπιλή, έχετε τον λόγο για δύο λεπτά για να παρουσιάσετε την ερώτησή σας.

ΦΩΤΕΙΝΗ ΠΙΠΙΛΗ: Ευχαριστώ πολύ.

Κύριε Υπουργέ, η πολύχρονη επαγγελματική ενασχόλησή μου και ως δημοσιογράφος και ως φωτογράφος με τα πέτρινα γεφύρια της Ελλάδας σε συνδυασμό με τη μέγιστη πολιτισμική σημασία τους σε σχέση με τον υδάτινο πλούτο, με έφερε προσφάτως για μία ακόμα φορά στο ιστορικό μεσαιωνικό γεφύρι της Καρύταινας κάτω ακριβώς από την επίσης παραδοσιακή Καρύταινα στο Νομό Ακαρδίας.

Δεν σας κρύβω ότι σοκαρίστηκα από την άθλια κατάσταση σε αυτό το ιστορικό κόσμημα στην καρδιά της Πελοποννήσου, στην καρδιά της επίσης ιστορικής Αρκαδίας, μιας περιοχής ιδιαίτερα τουριστικής και εξόχως επίκαιρης λόγω και του εορτασμού των διακοσίων χρόνων από την εθνική παλιγγενεσία.

Η γέφυρα της Καρύταινας δεν είναι μία απλώς πέτρινη γέφυρα ή απλώς μεσαιωνική. Η γέφυρα της Καρύταινας συνδέεται με ιστορικά συμβάντα, όπως ας πούμε την Φραγκοκρατία. Στην ίδια αυτή γέφυρα έχει αναφερθεί ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. Έγιναν εκεί μάχες με την κήρυξη της επαναστάσεως. Επίσης κατά τη διάρκεια του εμφυλίου δυστυχώς κατέρρευσε από βομβαρδισμό το μεγάλο τόξο επτά μέτρων.

Είναι δηλαδή τέτοια η σημασία διαχρονικά της γέφυρας της Καρύταινας που μην ξεχνάμε ότι αποτυπώθηκε στο πεντοχίλιαρο επί δραχμών. Ήταν ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και πίσω το πέτρινο γεφύρι της Καρύταινας που σηματοδοτούσε το όλον έπος.

Στις 6 Ιανουαρίου είδα έναν άκρως επικίνδυνο χωμάτινο δρόμο που κινδυνεύεις να πέσεις με το αυτοκίνητο κατευθείαν στον αφρισμένο Αλφειό. Είδα σάπια ξύλινα υποστυλώματα, που περπατάνε πολλοί περαστικοί και είναι άκρως επικίνδυνα. Και είδα και ένα ιστορικό γεφύρι που πολύ στεναχωρήθηκα. Και θα σας πω μετά γιατί στεναχωρήθηκα και είμαι εξοργισμένη στην δευτερολογία μου.

Θέλω να μου πείτε τι θα κάνετε άμεσα για τη σωτηρία και την αποκατάσταση αυτού του ιστορικού γεφυριού.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Δημήτριος Βίτσας): Τον λόγο έχει η κ. Μενδώνη για τρία λεπτά.

ΣΤΥΛΙΑΝΗ ΜΕΝΔΩΝΗ (Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Κυρία Πιπιλή, σας ευχαριστώ πολύ για την ερώτησή σας, γιατί πράγματι το πέτρινο γεφύρι της Καρύταινας δεν είναι απλός ένα πέτρινο γεφύρι ή ένα ιστορικό γεφύρι. Είναι μία από τις εμβληματικότερες μεσαιωνικές γέφυρες της Ελλάδας. Είναι εξαιρετικά σημαντικό και ως δείγμα τοπικής αρχιτεκτονικής, αλλά και σαν ένα σημαντικό κατασκευαστικό έργο της εποχής.

Αυτό το οποίο έχω να σας πω -το γνωρίζετε φυσικά- είναι ότι προστατεύεται αυτοδικαίως από τον αρχαιολογικό νόμο. Και ακριβώς επειδή η κατάσταση είναι έτσι όπως την περιγράψατε, που δεν περιποιεί τιμή σε κανέναν, γι’ αυτό και το Υπουργείο Πολιτισμού ενέταξε καταρχήν τις μελέτες, γιατί χρειάζονται αρκετά σύνθετες μελέτες για την αποκατάσταση. Τις εντάξαμε στο εθνικό σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου θα έχουν δημοπρατηθεί οι μελέτες για την αποκατάστασή του.

Οι μελέτες περιλαμβάνουν τη μορφολογική αποκατάσταση και τη στερέωσή του, προκειμένου να γίνει πάλι λειτουργικό και ασφαλές. Περιλαμβάνει αρχιτεκτονική τεκμηρίωση, καταγραφή, απεικόνιση παθολογίας, προτάσεις στερέωσης και αποκατάστασης συμπεριλαμβανομένου του ναϊδρίου, το οποίο είναι δίπλα και σε κακή κατάσταση και αυτό, γεωλογικές μετρήσεις, εδαφοτεχνική μελέτη, υδραυλική μελέτη, ώστε να αποτραπεί η διάβρωση και η υποσκαφή των θεμελίων των ακρόβαθρων και ο κίνδυνος υπερχείλισης του ποταμού στη χειμερινή περίοδο.

Επιπλέον με την αποκατάσταση της γέφυρας της Καρύταινας θα αναδειχθεί η ιστορική διαδρομή με την Καστροπολιτεία της Καρύταινας, όπου αυτήν τη στιγμή το Υπουργείο έχει σε πλήρη εξέλιξη το έργο της αποκατάστασης και στερέωσης της πύλης και τμήματος των τειχών του Κάστρου ενταγμένο στο τρέχον ΕΣΠΑ.

Αυτό το οποίο μπορώ να σας βεβαιώσω είναι ότι όταν το πληροφορηθήκαμε και εμείς κινητοποιηθήκαμε αμέσως, γι’ αυτό και οι μελέτες πρόκειται να δημοπρατηθούν εντός του τρέχοντος μηνός. Από εκεί και πέρα με πόρους καταρχήν εθνικούς και στη συνέχεια μέσω προγράμματος θα φροντίσουμε για την αποκατάστασή του.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Δημήτριος Βίτσας): Τον λόγο έχει η κ. Πιπιλή για τρία λεπτά.

ΦΩΤΕΙΝΗ ΠΙΠΙΛΗ: Θα σας επιτρέψω τώρα να μου πείτε γιατί είμαι βαθιά ενοχλημένη. Δεν είμαι ενοχλημένη με το Υπουργείο Πολιτισμού ή με τον έφορο, ο οποίος στις 8 Αυγούστου του 2021 ανακοίνωσε σε ευρεία εκδήλωση με αφορμή την παλιγγενεσία ότι δημοπρατείται η μελέτη και πέρασαν κάποιοι μήνες. Εντάξει, ξέρουμε ότι η μελέτη εν πάση περιπτώσει καθυστερεί, δεν είναι άμεση.

Όμως είμαι ενοχλημένη και θέλω να το ακούσετε και εσείς, κύριε Πρόεδρε, από την αδιαφορία γενικώς των τοπικών, περιφερειακών, αυτοδιοικητικών και λοιπών φορέων και σωματείων γιατί όπως και να το κάνουμε το Υπουργείο είναι και μακριά, είναι στην οδό Μπουμπουλίνας. Διότι οι σύλλογοι, οι φορείς, οι Γραμματείς, οι Φαρισαίοι, η σωρεία εκδηλώσεων για την Παλιγγενεσία του 1821 δεν μπορούσαν να προειδοποιήσουν, να κινητοποιήσουν την Περιφέρεια;

Εδώ έρχομαι στο μεγάλο θέμα. Να πεις οι δήμοι είναι μικροί, δεν έχουν οικονομικές δυνατότητες. Οι Περιφέρειες, το γνωρίζουμε πολύ καλά –και αναφέρομαι στην Περιφέρεια Πελοποννήσου- έχουν πάρα πολύ χρήμα. Οι Περιφέρειες είναι ενταγμένες σε πάρα πολλά μεγάλα προγράμματα του ΕΣΠΑ. Αναρωτιέμαι η Περιφέρεια Πελοποννήσου τι κάνει όλα αυτά τα χρόνια; Γιατί το γεφύρι δεν κατέρρευσε τώρα, επί δικής σας κυβέρνησης ή της προηγούμενης. Είναι διαχρονική η εγκατάλειψη.

Και γιατί, το τονίζω; Διότι όποιος ψάξει να δει ποιες είναι οι αρμοδιότητες των Περιφερειών βρίσκει Τμήμα Τουρισμού, κατεξοχήν τουριστικό θέμα αυτό που συζητάμε. Έχει Τμήμα Πολιτισμού, που διευκρινίζει κιόλας ότι ασχολείται με την ανάδειξη των πολιτιστικών μνημείων στην πέριξ περιοχή. Συγγνώμη που τα λέω όλα αυτά, αλλά κάποτε πρέπει να ακούγεται και από το Βήμα της Βουλής και η ευθύνη που αντιστοιχεί και όχι γενικώς και αορίστως «φταίει το κράτος». Κάποια στιγμή πρέπει να λέμε «Εσείς λοιπόν, κύριοι τοπικοί παράγοντες, τόσα χρόνια στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, στην καρδιά της Πελοποννήσου, στην Τρίπολη -δίπλα είναι η Καρύταινα- πώς επιτρέπετε αυτό το αίσχος;»

Και για το τέλος, εντάξει, τη γενική εικόνα άμα μπει κανείς στο Google τη βλέπει. Θα τα καταθέσω και στα Πρακτικά. Είναι δυνατόν αυτός ο παλιός, ξύλινος διάδρομος να είναι κίνδυνος, που πάνε τουρίστες ή Έλληνες να περπατήσουν σε αυτά τα χάλια;

Κανένας δεν σκέφτηκε να βάλει –γι’ αυτό πρέπει να δώσετε εντολή- απαγορευτικό και να μπουν στον δρόμο προς το γεφύρι. Πρέπει οπωσδήποτε ο αρμόδιος έφορος να απαγορεύσει την πρόσβαση.

Και τώρα το κερασάκι στην τούρτα. Έχουμε ένα μεσαιωνικό γεφύρι που ρημάζει. Όμως, η Περιφέρεια και οι τοπικοί παράγοντες σε αυτό το μνημείο, το οποίο είναι προστατευμένο, πήγαν και έβαλαν ένα εξάμβλωμα, το οποίο είναι υδρομετρητής; Δεν ξέρω τι ακριβώς είναι. Γράφει, βέβαια, ότι χρηματοδοτήθηκε από το ΕΣΠΑ, από το Μαίναλο, από μια οργάνωση. Επιτρέπεται ένα τέτοιο εξάμβλωμα να βιδώνεται με μια τεράστια μαρμάρινη πλάκα, να δείχνει ποιοι το έβαλαν; Αυτό πρέπει να φύγει και θα πρέπει να επιβληθούν και κυρώσεις. Στα μνημεία δεν πάει κανείς τοπικός παράγοντας να κολλάει και να βιδώνει τέτοιου είδους πράγματα.

Τα καταθέτω.

(Στο σημείο αυτό η Βουλευτής κ. Φωτεινή Πιπιλή καταθέτει για τα Πρακτικά τα προαναφερθέντα έγγραφα, τα οποία βρίσκονται στο αρχείο του Τμήματος Γραμματείας της Διεύθυνσης Στενογραφίας και Πρακτικών της Βουλής)

Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Δημήτριος Βίτσας): Ας ελπίσουμε, κυρία Πιπιλή, ότι η ερώτησή σας θα ταρακουνήσει και τους ντόπιους.

ΦΩΤΕΙΝΗ ΠΙΠΙΛΗ: Μα, γι’ αυτό το κάνω, κύριε Πρόεδρε, η αλήθεια πρέπει να λέγεται. Δεν μπορεί να κατεβαίνει ο κάθε Υπουργός σε όλη την Ελλάδα. Δεν είναι και δική του δουλειά στο κάτω-κάτω της γραφής.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Δημήτριος Βίτσας): Η κυρία Μενδώνη έχει τον λόγο.

ΣΤΥΛΙΑΝΗ ΜΕΝΔΩΝΗ (Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού):Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Η κυρία Πιπιλή έχει δίκιο ότι οι φθορές στη γέφυρα και οι βλάβες δεν είναι τωρινές. Έχετε δίκιο στην επισήμανσή σας ότι οι φθορές και οι ζημίες της γέφυρας δεν είναι τωρινές, χρονολογούνται κάποια χρόνια πριν. Εγώ να πω μόνο ότι το 2014 οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου κατέγραψαν αυτές τις ζημίες. Ετοίμασαν τεχνική έκθεση το 2015 και την κατέθεσαν. Από κει και πέρα, όμως, μέχρι το 2019 δεν έγινε τίποτα.

Το 2019 έγινε μια επικαιροποίηση αυτής της τεχνικής έκθεσης, διότι και λόγω των κλιματικών συνθηκών, η κατάσταση των μνημείων και μάλιστα αυτών που ήδη έχουν πρόβλημα επιβαρύνεται περισσότερο και κάπως έτσι φτάσαμε το 2021 στην ένταξη στο Πρόγραμμα «Δημοσίων Μελετών» που σας είπα.

Έχετε δίκιο, εάν η πινακίδα αυτή με το υδρόμετρο ή οτιδήποτε άλλο –δεν ξέρω καν αν έχει μπει με έγκριση της Εφορείας Αρχαιοτήτων- θα το κοιτάξω αυτό το θέμα και ό,τι είναι να γίνει θα γίνει. Για εμένα το πιο επικίνδυνο είναι η επισήμανσή σας για τον δρόμο ότι είναι σε κακή κατάσταση. Δεν είναι δουλειά των εφορειών αρχαιοτήτων να κλείνουν τους δρόμους…

ΦΩΤΕΙΝΗ ΠΙΠΙΛΗ: Όχι.

ΣΤΥΛΙΑΝΗ ΜΕΝΔΩΝΗ (Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού): … ούτε τα γεφύρια, είναι δουλειά της τοπικής αυτοδιοίκησης.

ΦΩΤΕΙΝΗ ΠΙΠΙΛΗ: Ναι.

ΣΤΥΛΙΑΝΗ ΜΕΝΔΩΝΗ (Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού): Παρόλα αυτά, θα το επισημάνουμε και θεωρώ ότι θα υπάρχει ευήκοον ους. Σημειωτέον δε, ότι με την Περιφέρεια Πελοποννήσου το Υπουργείο Πολιτισμού τουλάχιστον για την ανάδειξη των μνημείων της περιφέρειας έχει μια πολύ καλή συνεργασία και γι’ αυτό έχουμε και πολλές προγραμματικές συμβάσεις, που η περιφέρεια συμβάλλει με δικούς της πόρους για την αποκατάσταση και την προστασία αυτών των μνημείων.

Προφανώς, δεν  έφτασε η πληροφορία εγκαίρως. Ευχαριστούμε πολύ που μας επισημάνατε το πρόβλημα και αμέσως μετά τις μελέτες, όπως σας είπα, θα ακολουθήσει  και το έργο και δεν είναι «θα…». Από τη στιγμή που υπάρχει η μελέτη, έχουμε τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσουμε το έργο.

Ευχαριστώ πολύ. 

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Δημήτριος Βίτσας): Σας ευχαριστώ και τις δύο.