Μνήμη Χρήστου Πετρόπουλου του Ιωάννη (ιερέως)
Χριστίνα Πετροπούλου του Γεωργίου
Λίγο πριν την έλευση του νέου χρόνου, την Πέμπτη, 30.12.2021 αποχαιρετήσαμε για πάντα τον θείο μας, Χρήστο Πετρόπουλο, τον μικρότερο αδερφό του πατέρα μας. Η ζωή του, όπως και όλης της οικογένειας, σημαδεύτηκε τραγικά από την αποφράδα εκείνη ημέρα της δολοφονίας του παππού μας, ιερέα Ιωάννη Πετρόπουλου, στο προαύλιο της εκκλησίας του χωριού μας, το 1947, στα εφιαλτικά χρόνια του Εμφυλίου πολέμου. Η οικογενειακή τραγωδία δεν σταμάτησε στη δολοφονία του παππού. Ταυτόχρονα με την αποτρόπαιη αυτή πράξη, το σπίτι έγινε παρανάλωμα του πυρός. Ο πατέρας μας, νέο παιδί, από τη μια έβλεπε τον πατέρα του νεκρό μέσα στα αίματα, από την άλλη το σπίτι να καίγεται. Η απόλυτη φρίκη και απόγνωση... Η θεία Παναγιώτα κάπου κρύφτηκε και γλίτωσε ως εκ θαύματος. Η γιαγιά η παπαδιά (Βασιλική) μόνη με τα τέσσερα παιδιά της, Παναγιώτα, Φώτη, Γεώργιο και Χρήστο (τότε 8 ετών), περιπλανήθηκε σε Αθήνα, Πειραιά Καλαμάτα. Ο πατέρας μας, αν και πολύ νέος, επωμίστηκε όλο το βάρος για την επιβίωση της οικογένειας. Με τη συμπαράσταση συγγενών μπόρεσαν σιγά σιγά να σταθούν στα πόδια τους και κάποια στιγμή κάνοντας τα πικρά γλυκά ξαναγύρισαν στο χωριό. Η ζωή συνεχίστηκε μέχρι που έφτασε το δεύτερο βαρύ χτύπημα. Ο θείος Φώτης σε ηλικία μόλις 27 ετών χτυπήθηκε θανάσιμα από μηχανάκι σε τροχαίο στην Αθήνα. Ήταν νιόπαντρος και η αγαπημένη του γυναίκα Αικατερίνη Μανιάτη (η θεία Κατίνα) μόλις που είχε φέρει στον κόσμο τον γιο τους, τον αγαπημένο μας ξάδερφο Φώτη, που φέρει το όνομά του. Η ζωή συνεχίστηκε. Ο θείος Χρήστος, με την αμέριστη βοήθεια του αδελφού του και πατέρα μας, οικονομική και συναισθηματική, σπούδασε Νομική, διακρίθηκε στον τομέα του, κέρδισε ευθύς εξαρχής την εκτίμηση των συναδέλφων του και του κόσμου. Παντρεύτηκε τη Μαρία Εγγονοπούλου, (τη θεία Μάρω) με καταγωγή από Κωνσταντινούπολη και μαζί της απέκτησε δύο εξαίρετα παιδιά, τα αγαπημένα μας εξαδέλφια Γιάννη και Στέφανο. Όλα έδειχναν ότι οι συμφορές ανήκαν στον παρελθόν. Αλλά δεν κράτησε για πολύ. Μια μικρή παρένθεση ήταν. Η θεία Μάρω, σπουδαία γυναίκα με βαθιά κουλτούρα και άριστη αγωγή, άψογη μητέρα και άγιος άνθρωπος, διαγνώσθηκε με την επάρατη νόσο. Μετά από ταλαιπωρίες χρόνων, μας αποχαιρέτησε για πάντα μόλις στα 52 της, αφήνοντας ανείπωτο πόνο στους οικείους της, κυρίως στα παιδιά της. Η ζωή συνεχίστηκε, αλλά το μεγαλύτερο κακό καραδοκούσε. Ο Στέφανος, μόλις στα 23 του, φοιτητής Νομικής επί πτυχίω, διαγνώστηκε με σοβαρό πρόβλημα και σε διάστημα τεσσάρων μηνών έφυγε για πάντα από κοντά μας, -δύο χρόνια μετά τη μητέρα του. «Τυχερή» η θεία Μάρω που είχε φύγει πρώτη... Ο θείος Χρήστος πολλές φορές, έως τα τελευταία του, μας έλεγε: «Μετά τον θάνατο του Στέφανου κατάλαβα τη μητέρα μου που έκλαιγε συνέχεια για τον αδερφό μου τον Φώτη και της έλεγα «μητέρα, σταμάτα να κλαις» και κείνη μου έλεγε «δεν μπορώ, παιδάκι μου». Μόνοι στο εξής, Γιάννης και θείος, πορεύτηκαν στηρίζοντας ο ένας τον άλλον. Όπως είπε και στον επικήδειο ο ξάδερφός μας, Βασίλης Γκρίτζαλης (γιος της θείας Παναγιώτας και του θείου Νικήτα), ακόμη και στον θάνατο η ζωή στάθηκε ανελέητη μαζί του. Σοβαρά προβλήματα του αναπνευστικού, που τον ταλαιπωρούσαν τα τελευταία χρόνια, τον οδήγησαν στην εντατική στο νοσοκομείο της Τρίπολης για τους τρεις τελευταίους μήνες, όπου κανείς μας δεν μπορούσε να του παράσχει καμία βοήθεια, ούτε καν να τον επισκεφθούμε. Δεν ήταν κορωνοϊός, ίσως σε μια τέτοια περίπτωση να είχε λυτρωθεί νωρίτερα… Ας ελπίσουμε ότι, όπως η άνοια της τελευταίας χρονιάς είχε σβήσει από τη μνήμη του όλες τις συμφορές και αναμνήσεις, έτσι και η παραμονή του στην εντατική να ήταν ανώδυνη.
Πέρα από τις συμφορές, που άφηναν ανεξίτηλα τα ίχνη τους στη ψυχή όλης της οικογένειας, η ζωή του είχε και άλλες πλευρές. Θα επισημάνω μία από αυτές: την απέραντη αγάπη του –και όλων μας- για το χωριό. Έκανε τα πάντα για να προσφέρει ό,τι μπορούσε για το κοινό καλό. Εάν σήμερα το χωριό μας διαθέτει ξενώνα, στο μεγαλύτερο βαθμό, είναι έργο δικό του. Οφείλουμε να το αναγνωρίσουμε. Δέχτηκε ανελέητο πόλεμο από πολλές πλευρές, αλλά ακόμη και όσοι ήταν ενάντιοι στην ίδρυση του Ξενώνα σήμερα αναγνωρίζουν τη σημασία του. Αλλά και η καθιέρωση τοπικής εθνικής γιορτής -«τα Νικητάρεια»- είναι, σε μεγάλο βαθμό, δικό του έργο. Πολύτιμοι συνεργάτες του μεγάλο μέρος του χωριού, καθώς και τα υπόλοιπα μέλη του Συλλόγου «Ενότητα».
Όπως συμβαίνει πάντα, η ενασχόληση με τα κοινά επιφέρει έριδες, εντάσεις, στεναχώριες, χαρές, επιτυχίες, αποτυχίες, παρεξηγήσεις, συμφιλιώσεις και τόσα άλλα. Έτσι είναι η ζωή… Και βέβαια το δίκιο –ή το άδικο- ποτέ δεν είναι με τη μία μόνο πλευρά, πόσο μάλλον σε μικρές κοινωνίες σαν τη δική μας. «Κακό χωριό τα λίγα σπίτια», λέει μια παροιμία, συμπυκνώνοντας τη λαϊκή σοφία σε ελάχιστες λέξεις -και σίγουρα το χωριό μας δεν θα αποτελούσε εξαίρεση. Και μια άλλη λέει: «12 Τουρκολεκαίοι, 13 καπεταναίοι», εξίσου σοφή και βγαλμένη από την καθημερινότητα. –ευτυχώς όχι μόνο του χωριού μας. Απλά εδώ μας βγαίνει και με ομοιοκαταληξία: Τουρκολεκαίοι –καπεταναίοι! Αν σε όλα αυτά προσθέσουμε το εμφυλιακό και μετεμφυλιακό υπόβαθρο, καταλαβαίνουμε μέσα από τι δύσκολες ατραπούς πορεύτηκε το χωριό μας. Παρόλα αυτά, έχει βρει τις ισορροπίες του και συνεχίζει να έχει μια πολύ όμορφη κοινωνική ζωή, κάτι που οφείλεται και στον ιερέα μας, το πατέρα Ηλία, που τιμάει όλες τις γιορτές και τα έθιμα και όλοι τού το αναγνωρίζουμε.
Σίγουρα τα δύσκολα και τα δυσάρεστα ανήκουν στο παρελθόν. Οφείλουμε όμως να τα αναλύουμε, να τα κατανοούμε, για να πάμε ένα βήμα παραπέρα. Η γενιά του θείου μας, που σιγά σιγά μας αποχαιρετά, πάλεψε μέσα από εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες, ώστε το χωριό να παραμείνει ζωντανό και να μη γίνει ένα χωριό-φάντασμα, όπως τόσα και τόσα μετά τη λαίλαπα του εμφυλίου. Ο μέγας ιστορικός Σβορώνος αναφέρει ότι περίπου 1200 χωριά καταστράφηκαν ολοσχερώς στη διάρκεια του εμφυλίου. Το δικό μας, παρά τις δυσκολίες, κατάφερε να σταθεί όρθιο. Και κάποιοι άνθρωποι διέθεσαν χρόνο, ψυχή, αγάπη, επιμονή, άοκνη προσπάθεια έως και χρήματα. Ο θείος μας αγωνίστηκε για το κοινό καλό και αυτό δύσκολα μπορεί κανείς να το αμφισβητήσει. Έκανε ό,τι μπορούσε -αυτός και όλοι όσοι πορεύτηκαν μαζί του. Ας προσπαθήσουμε εμείς οι εναπομείναντες να κάνουμε ένα βήμα παρά πέρα, δίνοντας το παράδειγμα και στις επόμενες γενιές. Ας είναι ελαφρύ το χώμα που τον σκέπασε. Θα τον θυμόμαστε για πάντα.