Η μάχη της Γράνας (10 Αυγούστου 1821)
Στο τέλος του καλοκαιριού του 1821, ο ελληνικός κλοιός γύρω από την Τριπολιτσά έσφιγγε διαρκώς. Οι Τούρκοι που είχαν κλειστεί εντός των τειχών της πόλης, είχαν περιέλθει σε δεινή θέση εξαιτίας της έλλειψης εφοδίων. Έτσι, αποφάσισαν να πραγματοποιήσουν μια σύντομη έξοδο για να συλλέξουν τροφές, λεηλατώντας τα χωριά βορειανατολικά της Τρίπολης.
Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ως μέγιστος στρατηγικός νους, είχε έγκαιρα διαβλέψει την επικινδυνότητα του τουρκικού ιππικού. Για να ακυρώσει λοιπόν το πλεονέκτημα που αυτό διέθετε στο επίπεδο έδαφος, αποφάσισε να το «φράξει» εντός του οροπεδίου της Τρίπολης. Για αυτόν τον σκοπό διέταξε να κατασκευαστεί η περίφημη «Γράνα», μεταξύ των λόφων Μύτικα της Σκοπής και της απέναντι αυτού Καπνίστρας. Επρόκειτο για ένα χαντάκι μικρών διαστάσεων (περίπου 1 μέτρο βάθος, 2 μέτρα πλάτος, και 2 χιλιόμετρα μήκος) που κατασκεύασαν μέσα σε ένα τριήμερο οι κάτοικοι των γύρω χωριών.
Όταν οι Τούρκοι -επιστρέφοντας στην Τρίπολη με τα ζώα τους φορτωμένα πλιάτσικο- έφτασαν στη Γράνα (της οποίας τον λόγο ύπαρξης δεν είχαν αντιληφθεί) , συνάντησαν εκεί τους ορμητικούς Έλληνες πολιορκητές, οι οποίοι τους συνέτριψαν και τους εξανάγκασαν σε άτακτη φυγή με σημαντικές απώλειες. Στη μάχη διακρίθηκε ο οπλαρχηγός Ιωάννης Δαγρές με τα παλληκάρια του, καθώς και το στρατιωτικό σώμα των Ζακυνθινών. Ήταν η τελευταία φορά που οι Τούρκοι θα αποτολμούσαν να βγουν από την Τρίπολη, μέχρι που αυτή τελικά να πέσει στα χέρια των Ελλήνων, μετά από περίπου σαράντα ημέρες.
Τάσος Κεχαγιάς