Εύη Τατούλη: "Συνεργάσιμοι, τσαμπατζήδες ή τιμωροί σε μία εποχή που η ανθρωπότητα αλλάζει;"

•      οι συνεργάσιμοι συνδέονται με τους άλλους για να αυξήσουν τα συνολικά οφέλη,
•      οι τσαμπατζήδες συνδέονται για να απομυζήσουν εκείνους που παράγουν και
•      οι τιμωροί που συνδέονται για να διώξουν τους τζαμπατζήδες.

Η αποκάλυψη ωστόσο δεν αφορούσε τόσο τις τρεις ομάδες και τους ρόλους τους, όσο το γεγονός ότι συνειδητοποίησα πως οι συνεργάσιμοι, οι τζαμπατζήδες και οι τιμωροί, με αυτά τα χαρακτηριστικά και τις ιδιότητες, βρίσκονται τόσο μέσα στη Βουλή όσο και δίπλα μας, ανάμεσα σε φίλους, συναδέλφους και συγγενείς. Βρισκόμαστε λοιπόν απέναντι σε έναν βαθύ κοινωνικό και πολιτικό πλέγμα με αυτά τα δεδομένα και στην πατρίδα μας. Και καλούμαστε να εμπνεύσουμε τα μέλη του σε ανώτερα επίπεδα συνεργασίας και σύνδεσης που θα αποτελέσουν και ένα νέο μοντέλο διακυβέρνησης για μεγέθυνση της οικονομίας.

Ο πρόσφατος ανασχηματισμός μάλιστα, ως συνέχεια των κυβερνήσεων που πέρασαν τα τελευταία χρόνια αποτελείται από άντρες και γυναίκες που δεν είχαν καθόλου στο μυαλό τους ότι η χώρα χρειάζεται αλλαγή μοντέλου. Οχυρώθηκαν οι προηγούμενοι και παγιδεύτηκαν οι επόμενοι, πίσω από μία μνημονιακή πολιτική χωρίς να καταλαβαίνουν ότι κανένα ασφαλιστικό, κανένα συνταξιοδοτικό δεν θα έχει αποτέλεσμα αν δεν μεγεθυνθεί η οικονομία και δεν αντιμετωπιστεί η ανεργία. Η πατρίδα μας χρειάζεται ένα διαφορετικό μοντέλο ανάπτυξης που θα διαμορφώσει ένα αποτελεσματικότερο τρόπο διακυβέρνησης, και κάτι τέτοιο μπορεί να γίνει δυνατό μόνο μέσα από την συμμετοχή συνεργάσιμων πολιτών, όχι των τσαμπατζήδων και προς θεού, όχι των τιμωρών.

Βασικό εργαλείο αλλαγής της νοοτροπίας και δημιουργίας συνεργάσιμων πολιτών ωστόσο είναι η Παιδεία. Αυτή που διαμορφώνει χαρακτήρες, σκέψεις, πολιτική και λαξεύει το μέλλον κάθε τόπου με τις επιλογές και τις αποφάσεις που καλούνται να λάβουν οι πολίτες. Χρειαζόμαστε ρηξικέλευθες αποφάσεις για να αλλάξει το αποτυχημένο αυτό σύστημα που βασίζεται σε ωράρια και συνδικαλιστικές αδράνειες. Οφείλουμε να διαμορφώσουμε ένα πλαίσιο ανταγωνιστικής προόδου και ανάπτυξης των ιδιαίτερων δεξιοτήτων των μαθητών. Αν θέλουμε να φτιάξουμε μια κοινωνία που σε 20 χρόνια θα μπορεί να απαντήσει στις προκλήσεις, οφείλουμε να αλλάξουμε την ατζέντα της Παιδείας. Οφείλουμε να αλλάξουμε το σύστημα που παράγει πολίτες, μέλη ενός σαθρού συστήματος ανακύκλωσης των σφαλμάτων.

Πιστεύω ότι έφθασε η ώρα να υιοθετήσουμε την αποκλίνουσα σκέψη ως μέσο προόδου, με μια πολυδιάστατη αντίληψη για τη γνώση. Οι νέοι άνθρωποι βλέπετε δεν γεννιούνται με «έτος παραγωγής» όπως τα προϊόντα και άρα ούτε η γνώση τους οφείλει να είναι γραμμική, αλλά μάλλον βασισμένη πάνω στις δεξιότητες τους. Γιατί η αποκλίνουσα σκέψη είναι συνώνυμο, αλλά και μια απαραίτητη ιδιότητα της δημιουργικότητας. Είναι η ικανότητα να βλέπεις πολλές απαντήσεις σε μία ερώτηση, να σκέφτεσαι ΠΛΑΓΙΑ, ΛΟΞΑ. Να σκέφτεσαι όχι μόνο με γραμμικούς ή συγκλίνοντες τρόπους. Να βλέπεις πολλαπλές απαντήσεις κι όχι μία. Η αποκλίνουσα σκέψη λοιπόν είναι το όπλο των επόμενων γενιών. Η αποκλίνουσα σκέψη των πολιτών της Αμερικής είναι και αυτή που οδήγησε τον Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία.

Είναι όμως  και το χαρακτηριστικό γνώρισμα της νέας γενιάς πολιτικών που έχει ανάγκη ο τόπος μας. Αυτής της γενιάς που σιχάθηκε τα διλήμματα, που μισεί τον φόβο, γνωρίζει την σημασία των λέξεων και δίνει σημασία στην ουσία και όχι στην επικοινωνία. Χρειαζόμαστε μια νέα γενιά πολιτικών που θα τολμήσουν να εμπιστευτούν την δυναμική της περιφερειακής ανάπτυξης. Οι πολίτες χρειάζεται να ιδωθούν από τον οποιοδήποτε ασκεί μία μορφή εξουσίας ως έχοντες μία ιδιοκτησιακή σχέση με την ανάπτυξη του τόπου τους, και οι πολιτικοί να δώσουν αξία ακόμα και στον τελευταίο δημοτικό σύμβουλο, δήμαρχο, πολίτη.

Αν δεν διδάξουν συνεργατικότητα οι θεσμοί του κάθε τόπου δεν πρόκειται οι πολίτες να αφομοιώσουν την ανάγκη αλλαγής νοοτροπίας, δεν πρόκειται να αναλάβουν την ιδιοκτησία της ανάπτυξης προς όφελος τόσο προσωπικό όσο και συλλογικό. Το πολιτικό μας σύστημα νοσεί βαθιά από αυτισμό ιδιοτέλειας που προάγει το μεσσιανισμό και όχι την θωράκιση των θεσμών για ανάπτυξη, πρόοδο και συνεργατικότητα που θα προέρχεται από τους πολίτες για τους πολίτες.

Οι ηγεσίες σε όλο τον πλανήτη φανερώνουν ότι η ιστορία κοιλοπονά και όταν συμβαίνει αυτό, ασχέτως αν μας αρέσει ή όχι, η ανθρωπότητα αλλάζει. Φτάσαμε σε ένα τέλμα των μοντέλων και των φιλοσοφιών που επικράτησαν τους προηγούμενους αιώνες και οι νέες συνθήκες οδηγούν όλες τις δυνάμεις σε επαναπροσδιορισμό. Το μόνο εμφανές κοινό σημείο είναι ότι όλα συμβαίνουν με την αρχή της αποκλίνουσας σκέψης στις επιλογές του λαού που αδυνατούν να διαβάσουν οι δημοσκόποι. Δύσκολοι καιροί και επικίνδυνοι, δεν θα διαφωνήσω, αλλά ταυτόχρονα και προκλητικοί, εδώ κρίνονται όλα και εδώ πληρώνονται όπως λέει η λαϊκή σοφία.

Εύη Τατούλη