Yψηλής προτεραιότητας η παράταση υλοποίησης του ΕΣΠΑ κατά ένας έτος μετά την επίτευξη συμφωνίας
Του Μαρίνου Μπερέτσου (15-08-2015)
Με το άρθρο μου αυτό θέλω να θέσω για δημόσια συζήτηση ένα ζήτημα που απασχολεί μια σειρά τομείς της πραγματικής οικονομίας με σκοπό να αναδειχτεί μία πλευρά της οικονομικής συγκυρίας που αναφέρεται στα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα και αφορά εκατοντάδες επαγγελματίες στον νομό και την περιφέρεια και δεκάδες χιλιάδες σε όλη την χώρα.
Το ζήτημα αυτό δεν είναι ένα «ειδικό θέμα» ούτε ένα θέμα των ειδικών καθώς αφορά πάρα πολύ κόσμο.
Από την παρέμβαση αυτή θα αναδειχθούν συγκεκριμένες προτάσεις οι οποίες είναι προϊόν της εικοσαετούς εμπειρίας στον σχεδιασμό και υλοποίηση συγχρηματοδοτούμενων έργων.
Όπως είναι γνωστό, το 2015 είναι το τελευταίο έτος της προγραμματικής περιόδου 2007 – 2013, και είναι έτος όπου οι ρυθμοί πληρωμών ενταγμένων έργων στο ΕΣΠΑ και στα υπόλοιπα προγράμματα (ΠΑΑ κ.λπ.), θα έπρεπε να κορυφώνονται.
Όμως μια σειρά σημαντικοί λόγοι, από τους οποίους ενδεικτικά αναφέρω τους σημαντικότερους που αφορούν τη ρευστότητα της ελληνικής οικονομίας και τις χρηματοδοτήσεις από ιδία κεφάλαια και από το Τραπεζικό Σύστημα, είναι λόγοι που επιβράδυναν τους ρυθμούς αυτούς. Μετά το μήνα Ιούλιο και το πάγωμα ουσιαστικά των πληρωμών από λογαριασμούς ΕΣΠΑ και ΠΑΑ η κατάσταση επιδεινώθηκε.
Στα δημόσια έργα που είχε συμβασιοποιηθεί η υλοποίησή τους, οι λογαριασμοί στην Τράπεζα της Ελλάδος «πάγωσαν» και οι κατανομές πιστώσεων από τις Υπηρεσίες διαχείρισης και πληρωμής επιβραδύνθηκαν. Αντίστοιχα στον ΟΠΕΚΕΠΕ για τα σχετικά έργα με την αγροτική ανάπτυξη (ΠΑΑ κ.λπ.), τα αιτήματα πληρωμής δεν εξυπηρετούνται.
Έτσι, αφενός οι ανάδοχοι εκτέλεσης δημοσίων έργων κλείδωσαν τα εργοτάξια, ενώ οι ιδιωτικές επενδύσεις επιβραδύνθηκαν.
Το παραπάνω γεγονός κάνει άμεσα αντιληπτές τις επιπτώσεις σε θέσεις εργασίας αλλά και στην τροφοδοσία με «ζεστό χρήμα» της οικονομίας γενικότερα.
Τώρα που η κατάσταση μετά την επίτευξη συμφωνίας από την κυβέρνηση, και την χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας αλλάζει, και οι εξελίξεις αναφέρονται σε χρηματοδοτήσεις του ΕΣΠΑ και των υπόλοιπων προγραμμάτων της ΕΕ, το κρίσιμο ζήτημα κατά την άποψη μου, είναι η παράταση του τρέχοντος προγράμματος τουλάχιστον για ένα χρόνο ήτοι 31/12/2016. Σημαντικοί λόγοι που τεκμηριώνουν την ανάγκη αυτή είναι:
η οικονομική κατάσταση το 2ο εξάμηνο του τρέχοντος έτους και ιδιαίτερα το τελευταίο δίμηνο σταμάτησε ουσιαστικά την υλοποίηση του προγράμματος
η μη πληρωμή από συγχρηματοδοτούμενα έργα επιβάρυνε ακόμη περισσότερο το πρόβλημα ρευστότητας στην αγορά με αλυσιδωτές επιπτώσεις
η μη υλοποίηση ενταγμένων έργων δεν συνιστά μόνο ονομαστική απώλεια πόρων αλλά σε αυτά ενσωματώνεται ένα πολύ μεγάλο κόστος της διαδικασίας ωρίμανσης των έργων και από το δημόσιο και από τον ιδιωτικό τομέα, (ενδεικτικά σε όλη διαδρομή παραγωγής ενός έργου: κατάρτιση θεσμικού πλαισίου, ενημέρωση ευαισθητοποίηση, προσκλήσεις από τις αρμόδιες Δ.Α., αξιολογήσεις, αποφάσεις ένταξης, οργάνωση και υλοποίηση των Επιτροπών Παρακολούθησης, εκπόνηση τεχνικών μελετών, εγκρίσεις, αδειοδοτήσεις, έλεγχος και σύναψη συμβάσεων, έλεγχοι από τους μηχανισμούς διαφόρων επιπέδων, διοικητικό κόστος, μετακινήσεις, αμοιβές μόνιμου προσωπικού και συμβούλων του δημοσίου των ΟΤΑ των λοιπών φορέων κ.λπ., κ.λπ.).
η επανάληψη των παραπάνω διαδικασιών και του κόστους που συνεπάγονται αυτές, θα δημιουργήσει για μεγάλο χρονικό διάστημα κενό ρευστότητας από την υλοποίηση των προγραμμάτων και σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις από τη φορολογία θα δημιουργήσουν επιπλέον ασφυκτικές πιέσεις στην οικονομία.
Η ολοκλήρωση όλων των παραπάνω δημοσίων και ιδιωτικών επενδύσεων που έχουν συμβάσεις και υλοποιούνται σημαίνει πληρωμές σε μία σειρά επαγγελματίες και μια σειρά εργαζόμενους που σχετίζονται με αυτές.
Φυσικά αφορά και τα δημόσια ταμεία στα οποία μέσω της φορολογίας και των ασφαλιστικών εισφορών θα επιστρέψει περίπου το 60% των παραπάνω πληρωμών.
Μπορεί λοιπόν να καταβλήθηκαν οι «μισθοί και συντάξεις» του Ιουλίου και του Αυγούστου που πληρώνει το κράτος, που το έχουμε όλοι αλλά η αλήθεια είναι ότι δεν πληρώθηκαν όλοι όσοι εργάζονται σε αυτή την χώρα.
Διότι σε αυτή την Ζωή η καθυστέρηση κάποιων πραγμάτων ακόμη και μια μέρα είναι για πολλούς καταστροφική.
Είναι απολύτως αναγκαίο λοιπόν να «τρέξουν», με τις υπάρχουσες διαδικασίες τα προγράμματα διαφορετικά οι απώλειες και το κόστος θα είναι πολλαπλάσιο.
Θεωρώ ότι στο πλαίσιο της γενικότερης συμφωνίας με την Ε.Ε. για τα μείζονα θέματα το αίτημα παράτασης της υλοποίησης του τρέχοντος προγράμματος κατά ένα έτος είναι απόλυτα εύλογο, πρέπει να το τεκμηριώσει η διοίκηση και σε κάθε περίπτωση είναι απολύτως αναγκαία, αφού αποτελεί και μία από τις ελάχιστες άμεσες πηγές ρευστότητας στην πραγματική οικονομία.