Το επιβλητικό ωρολογοστάσιο της Δημητσάνας

Τρίτη, 12 Μαρτίου 2024 10:15

Από κάθε πλευρά της Δημητσάνας ,όπως και αν κοιτάξει κανείς ,δεν μπορεί να μη θαυμάσει το επιβλητικό ωρολογοστάσιο που μοιάζει με τεράστιο καβαλάρη στη μέση της Πόλης που έχει το σχήμα σαμαριού !Πόσοι από εμάς όμως γνωρίζουν την ιστορία του ?

Έργο θαυμάσιο ,κατασκευασμένο εξ ολοκλήρου με ντόπιες πέτρες και το μοναδικό μάρμαρο των Δολιανών που δύσκολα βρίσκεται όμοιο του σε άλλη περιοχή. Η βάση του καλύπτει επιφάνεια 7 τ.μ. με στέρεα θεμέλια, ενώ το ύψος του φθάνει τα 27 μέτρα. Ο μηχανισμός του έχει δίσκο τετράπλευρο, με διάμετρο 2 μέτρων και όπως λέγεται , όμοιος του υπάρχει μόνον στο Πεκίνο ,ενώ η ογκώδης καμπάνα του έχει βάρος 700 κιλά περίπου.

Αξίζει να θυμηθούμε πως ξεκίνησε η κατασκευή του και πως ολοκληρώθηκε το θαυμάσιο αυτό έργο που είναι το καμάρι μας. Η ιδέα ξεκίνησε στις αρχές του περασμένου αιώνα από του ξενιτεμένους στην Αμερική συμπατριώτες μας που πάντα νοσταλγούσαν τη μικρή πατρίδα τους και ήθελαν να κάνουν κάτι αξιόλογο, ώστε να δείξουν την αγάπη τους στον τόπο που άφησαν πίσω . Έτσι το 1905 ίδρυσαν τον << Αλληλοβοηθητικό Σύνδεσμο των εν Νέα Υόρκη της Αμερικής Δημητσανιτών <<Γρηγόριος Ε΄>>. Ξεκίνησαν με στόχο να κάνουν κάτι εντυπωσιακό για τη Δημητσάνα και σκέφθηκαν ότι ήταν απαραίτητο ένα ρολόι πόλης. ΄Έκαναν έρανο μεταξύ τους και αγόρασαν το μηχανισμό, τον οποίο έστειλαν μέσα σε 4 κιβώτια για να τα παραλάβει το κλιμάκιο του Κληροδοτήματος Ν. Μακρή ,καταβάλλοντας τα έξοδα και να τα αποστείλουν στη Δημητσάνα . Όμως δεν έστειλαν μαζί και την καμπάνα του ρολογιού γιατί δεν είχαν συγκεντρώσει τα απαιτούμενα χρήματα. Η καμπάνα του εστάλη με τον ίδιο τρόπο το 1910. Παράλληλα είχαν στείλει και το σχέδιο για την κατασκευή και παρακαλούσαν για την εγκατάσταση και ολοκλήρωση του έργου.

Όμως τα διαθέσιμα χρήματα δεν επαρκούσαν και από το Κληροδότημα Ν. Μακρή υπήρχε περιορισμός από τους σκοπούς του ο οποίος δεν επέτρεπε τη διάθεση πόρων για το ωρολογοστάσιο. Ο λόγος αυτός καθυστέρησε την ολοκλήρωση του έργου ,έτσι ο μηχανισμός του ρολογιού έμεινε κλεισμένος σε χώρο της Βιβλιοθήκης και η καμπάνα του σε χώρο της Αγ. Κυριακής. Στην Αμερική οι συμπατριώτες μας έκαναν πάλι έρανο και συγκέντρωσαν 600.000 δραχμές.

Τη φροντίδα για τη προώθηση του έργου είχε αναλάβει ειδική επιτροπή συμπολιτών μας οι οποίοι εκπροσωπούσαν το Σύλλογο που είχε συσταθεί στην Αμερική. Η ειδική αυτή επιτροπή ,μαζί με άλλους Δημητσανίτες που είχαν επαναπατρισθεί από την Αμερική και με τη συμμετοχή τοπικών παραγόντων συνέστησαν στη Δημητσάνα το 1924 παράρτημα του <<Αλληλοβοηθητικού Συνδέσμου <<Γρηγόριος Ε΄>> που είχε τη έδρα του στη Ν. Υόρκη. Αξίζει να σημειωθεί ότι τον πυρήνα του Παραρτήματος αυτού αποτελούσαν οι :Παρασκευόπουλος ,Πρόεδρος, ,Πανάγος Παναγόπουλος {Παναγάς ) Αντιπρόεδρος ,Αθ. Γιαννόπουλος , Γεν Γραμματέας ,Σωτ. Καζής ταμίας και μέλη οι Τάσος Χρυσοβέργης, Κων. Κανδηλώρος,Παν. Τασιάνης, Μαρίνος Παρασκευόπουλος και Σπ. Ρήγας.

Τα ίδια πρόσωπα αποτελούσαν την Ειδική Επιτροπή για την ανέγερση του ωρολογοστάσιου ,τα οποία με τη συνεργασία του Προέδρου της Κοινότητας Πανάγου Δ. Μαλλούχου ,με μεγάλη προσπάθεια, θερμό ενδιαφέρον και αρκετές δυσκολίες έφεραν σε πέρας την αποστολή τους και έτσι η τελετή των θεμελίων (( με σφάξιμο ενός κριαριού ) έγινε το 1928 από τον εργολάβο Αντώνιο Κουβαρά από την Τήνο. Ωστόσο το συμπληρωματικό ποσό των 600.000 δραχμών από τη ν Αμερική και 100.000 δραχμές που συγκεντρώθηκαν από τοπικούς φορείς ,Συλλόγους κλπ. δεν επαρκούσαν, έτσι οι εργασίες σταμάτησαν και ο εργολάβος εγκατέλειψε το έργο.

Για την επανάληψη των εργασιών χρειάσθηκε να συμβάλλει και το Κληροδότημα ΄Όθωνος Στασινόπουλου με 50.000 δραχμές και η Κοινοτική Επιτροπή Λιβαδιών με 35.000 δρχ. Ακόμα με δραστηριοποίηση της Επιτροπής ανεγέρσεως και έντονες πιέσεις στους αρμόδιους Φορείς ,εγκρίθηκε η εκταμίευση 200.000 δρχ. Από το Κληροδότημα Ν. Μακρή και έτσι συνεχίστηκαν οι εργασίες και το έργο αποπερατώθηκε το 1934.

Βασιλική Αντωνιάδου

Tags:

Δημητσάνα, Ρολόι Δημητσάνας,