ΠΕΔ Πελοποννήσου | Το ψήφισμα με τα 10 αιτήματα των δήμων

ΨΗΦΙΣΜΑ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ

Ενόψει του Ετήσιου Τακτικού Συνεδρίου της ΚΕΔΕ (6–8 Νοεμβρίου 2025)

Η Γενική Συνέλευση της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Πελοποννήσου,

λαμβάνοντας υπόψη την τρέχουσα οικονομική και κοινωνική συγκυρία, την ανάγκη ενίσχυσης της θεσμικής και οικονομικής αυτοτέλειας των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τις εισηγήσεις, τοποθετήσεις των Δημάρχων και των μελών της,

ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ

το ακόλουθο πλαίσιο θέσεων και διεκδικήσεων:

1. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ

Η Τοπική Αυτοδιοίκηση παραμένει εγκλωβισμένη σε ένα καθεστώς δημοσιονομικών περιορισμών που δεν ανταποκρίνεται στη σημερινή πραγματικότητα.
Η ΠΕΔ Πελοποννήσου διεκδικεί:

• Την πλήρη εφαρμογή του Ν. 3852/2010 και την κατάργηση όλων των μνημονιακών περιορισμών στην Τ.Α, που θεσπίστηκαν για λόγους που σήμερα δεν υφίστανται.
• Τη σταδιακή αποπληρωμή των παρακρατηθέντων πόρων και την επανεισαγωγή των τελών που αφαιρέθηκαν από τους Δήμους από το 2010 (τέλος βοσκής, φόρος ζύθου, τέλη πετρελαιοειδών κ.ά.).
• Έκτακτη χρηματοδότηση πέραν των 105–110 εκατ. ευρώ, για την κάλυψη των ανελαστικών λειτουργικών δαπανών.
• Τη δημιουργία Ειδικού Αναπτυξιακού Προγράμματος Δήμων με εθνική και τραπεζική συγχρηματοδότηση (π.χ. Αντώνης Τρίτσης ΙΙ).
• Επιτάχυνση των εκταμιεύσεων από το ΠΔΕ και τα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα.
• Απόδοση του 48% του τέλους ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση στους Δήμους όπου αυτό παράγεται.
• Κατάργηση του άρθρου 44 του Ν. 5071/2023, που επιβάλλει πλαφόν στις αποδόσεις του κρατικού προϋπολογισμού προς τους ΟΤΑ.

2. ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΟΣΤΟΣ

Το υψηλό ενεργειακό κόστος πλήττει άμεσα τη λειτουργία των Δήμων και των ΔΕΥΑ, αλλά και τους δημότες.
Η ΠΕΔ Πελοποννήσου προτείνει και ζητά:

• Την κάλυψη από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, του υπερβάλλοντος ενεργειακού κόστους στους δήμους, τα νομικά τους πρόσωπα, και τις ΔΕΥΑ, ώστε να μην χρειαστεί να μεταφερθεί αυτό στους δημότες. Στόχος, η ενεργειακή αυτονομία των ΟΤΑ.
• Αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου των Ενεργειακών Κοινοτήτων (πρόγραμμα Απόλλων) με τη σύσταση ανά Περιφέρεια μίας Ενεργειακής Κοινότητας Πολιτών, στην οποία θα συμμετέχουν ΟΤΑ, ΔΕΥΑ, ΓΟΕΒ/ΤΟΕΒ και ευάλωτα νοικοκυριά.
• Σταθερό και προβλέψιμο πλαίσιο απόδοσης του Ειδικού Τέλους Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, με δυνατότητα προκαταβολής (“έναντι”) για τη διευκόλυνση των δημοτικών προϋπολογισμών.
• Ενίσχυση δράσεων ενεργειακής αποδοτικότητας σε δημοτικά κτίρια, σχολεία και δίκτυα ύδρευσης – αποχέτευσης.

3. ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ – ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ

Οι Δήμοι βρίσκονται στην πρώτη γραμμή αντιμετώπισης των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης.
Η ΠΕΔ Πελοποννήσου αποφασίζει να προωθήσει:

• Την υιοθέτηση πράσινων υποδομών και έργων βασισμένων στη φύση, για την πρόληψη και διαχείριση κινδύνων.
• Τη συνεργασία με την Περιφέρεια Πελοποννήσου για αξιοποίηση πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και του Περιφερειακού Προγράμματος.
• Τη δημιουργία Περιφερειακού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας με τη συμμετοχή των Δήμων.

4. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ - ΤΕΛΟΣ ΤΑΦΗΣ

Η θέση της ΠΕΔ Πελοποννήσου παραμένει σταθερή για κατάργηση του άδικου τέλους ταφής και ενίσχυση της διαλογής στην πηγή μέσω των υποδομών ανακύκλωσης και κυκλικής οικονομίας.

Όσον αφορά την ολοκλήρωση του Περιφερειακού Συστήματος Διαχείρισης Απορριμμάτων πρέπει να συνοδευτεί από:

• ενίσχυση των Δήμων σε εξοπλισμό, προσωπικό και τοπικές υποδομές διαλογής,
• στήριξη της ανακύκλωσης στην πηγή των δημοτικών συστημάτων,
• αναθεώρηση των τιμολογιακών πολιτικών ώστε να μην επιβαρύνονται υπέρμετρα οι δημότες.

5. ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΔΟΜΗΣΗΣ

Η ΠΕΔ Πελοποννήσου εκφράζει την αντίθεσή της στη μεταφορά των Πολεοδομιών εκτός των Δήμων.
Ζητεί:

• Ενίσχυση και στελέχωση των υφιστάμενων Υπηρεσιών Δόμησης.
• Δημιουργία διαδημοτικών κοινών δομών, ειδικά για μικρούς Δήμους, στο πλαίσιο επιχειρησιακού σχεδίου αποκέντρωσης.

6. ΥΔΡΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΕΥΑ

Η βιώσιμη διαχείριση των υδάτων αποτελεί προτεραιότητα για την Πελοπόννησο.
Η ΠΕΔ Πελοποννήσου προτείνει:

• Οι ΔΕΥΑ να παραμείνουν ως έχουν

• Τη σύνταξη Εθνικού Επιχειρησιακού Σχεδίου Διαχείρισης Υδάτων, με τη συμμετοχή της Αυτοδιοίκησης, δίχως να ακυρώνεται η διοικητική αυτοτέλεια των ΔΕΥΑ και αξιοποιώντας την πρόταση της ΚΕΔΕ για διαδημοτικές υπηρεσίες.
• Ενεργειακή αυτάρκεια των ΔΕΥΑ μέσω ΑΠΕ και διασύνδεσης στο Δίκτυο Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας.
• Άμεση ενεργοποίηση του προγράμματος επιδότησης ενεργειακού κόστους και νέες επενδύσεις σε δίκτυα ύδρευσης – αποχέτευσης.

7. ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ

Η υποστελέχωση των Δήμων αποτελεί κρίσιμη απειλή για τη λειτουργία τους.
Η ΠΕΔ Πελοποννήσου ζητά:

• Την υλοποίηση εκτεταμένου προγράμματος προσλήψεων σε κρίσιμες υπηρεσίες.
• Την επανεξέταση του συστήματος κινητικότητας, ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες όλων των Δήμων και ιδιαίτερα των μικρών.
• Τη θεσμοθέτηση κινήτρων παραμονής προσωπικού σε νησιωτικούς και ορεινούς ΟΤΑ.

8. ΝΕΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

Ο νέος Κώδικας αποτελεί θετική αρχή αλλά δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες ενός αποκεντρωμένου κράτους.
Η ΠΕΔ Πελοποννήσου προτείνει:

• Καθαρό καταμερισμό αρμοδιοτήτων μεταξύ κράτους, περιφερειών και δήμων.
• Αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου με βάση τις αρχές της εγγύτητας, της επικουρικότητας και της αποτελεσματικότητας.
• Θεσμοθέτηση σταθερού πλαισίου πόρων συνδεδεμένων με τις αρμοδιότητες.

9. ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΝΑΔΕΙΚΝΥΕΙ Η ΠΕΔ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ

Η ΠΕΔ προτείνει να συζητηθούν περαιτέρω τα εξής:

• Ψηφιακός μετασχηματισμός των Δήμων και στήριξη του συνόλου των ΟΤΑ στην υιοθέτηση νέων τεχνολογιών.
• Ενίσχυση Κοινωνικών δομών και πολιτικών για την υγεία και την πρόνοια (Βοήθεια στο Σπίτι, ΚΔΑΠ, ΚΕΠ Υγείας).
• Προώθηση της βιώσιμης κινητικότητας και των «πράσινων πόλεων».

10. Η εφαρμογή του Σχεδίου Αναδιάρθρωσης των ΕΛΤΑ, με το κλείσιμο καταστημάτων σε  Δήμους της Περιφέρειας Πελοποννήσου, θα επιφέρει σοβαρές αρνητικές συνέπειες στην εξυπηρέτηση των πολιτών, στην οικονομική και κοινωνική ζωή των τοπικών κοινοτήτων, καθώς και στη συνοχή των ορεινών και αγροτικών περιοχών της Πελοποννήσου, ιδιαίτερα σε μια περίοδο κατά την οποία η εγκατάλειψη της υπαίθρου και η μείωση του πληθυσμού αποτελούν μείζονα ζητήματα για τη βιωσιμότητα των τοπικών κοινωνιών.

Για όλους τους παραπάνω λόγους, η Περιφερειακή Ένωση Δήμων Πελοποννήσου:

1. Ζητά την άμεση αναθεώρηση του σχεδίου που προωθεί η Διοίκηση των ΕΛ.ΤΑ. και τη διατήρηση σε λειτουργία όλων των προαναφερόμενων υποκαταστημάτων και
2. Καλεί την Κυβέρνηση και τα συναρμόδια Υπουργεία να λάβουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών της Πελοποννήσου.

Η ΠΕΔ Πελοποννήσου τονίζει ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν μπορεί να λειτουργεί υπό καθεστώς εξάρτησης και περιορισμών.

Απαιτείται ένα νέο κοινωνικό και θεσμικό συμβόλαιο μεταξύ Κεντρικού Κράτους και Αυτοδιοίκησης, βασισμένο στην αποκέντρωση, την επάρκεια πόρων και την εμπιστοσύνη στους Δήμους.

Οι Δήμοι μας δεν ζητούν – διεκδικούν τα αυτονόητα δικαιώματά τους.

Τρίπολη, 29 Οκτωβρίου 2025