16 Οκτωβρίου, Παγκόσμια Ημέρα Επισιτισμού-Διατροφής 2016 (World Food Day 2016)
Ένα από τα μεγαλύτερα ζητήματα που σχετίζονται με την αλλαγή του κλίματος είναι η διασφάλιση της τροφής. Οι φτωχότερες πληθυσμιακές ομάδες - πολλοί από τους οποίους είναι αγρότες, αλιείς και κτηνοτρόφοι - είναι που πλήττονται περισσότερο από τις υψηλότερες θερμοκρασίες και τις αυξημένες καιρικές καταστροφές.
Ταυτόχρονα, ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξάνεται σταθερά και αναμένεται να φθάσει τα 9,6 δισεκατομμύρια μέχρι το 2050. Για να ανταποκριθούμε σε μια τέτοια μεγάλη ζήτηση, η γεωργία και τα συστήματα τροφίμων θα πρέπει να προσαρμοστούν στις δυσμενείς επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και να γίνουν πιο ανθεκτικά και παραγωγικά. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να διασφαλίσουμε την ευημερία των οικοσυστημάτων και των αγροτικών πληθυσμών και τη μείωση των εκπομπών ρύπων.
Η βιωσιμότητα της καλλιέργειας των τροφίμων προϋποθέτει την υιοθέτηση πρακτικών που παράγουν περισσότερα με λιγότερο κόστος στην ίδια περιοχή της γης και τη χρήση των φυσικών πόρων με σύνεση. Σημαίνει, επίσης, τη μείωση των απωλειών των τροφίμων πριν από το τελικό προϊόν ή στάδιο της λιανικής πώλησης, μέσω μιας σειράς πρωτοβουλιών συμπεριλαμβανομένης της καλύτερης συγκομιδής, της αποθήκευσης, της συσκευασίας, της μεταφοράς, της υποδομής, των μηχανισμών της αγοράς, καθώς και των θεσμικών και νομικών πλαισίων.
Αυτός είναι ο λόγος που το μήνυμά μας για την Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής 2016 είναι «Το κλίμα αλλάζει. Η τροφή και η γεωργία πρέπει να αλλάξουν επίσης». Να τονίσουμε επίσης και την επερχόμενη διάσκεψη για την αλλαγή του κλίματος των Ηνωμένων Εθνών, COP 22, από τις 7 έως 18 Νοέμβρη 2016 στο Μαρακές, στο Μαρόκο.
Ο Οργανισμός Τροφίμων & Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO) καλεί τις χώρες να αντιμετωπίσουν τα τρόφιμα και τη γεωργία στα σχέδια δράσης τους για το κλίμα και να επενδύσουν περισσότερο στην ανάπτυξη της υπαίθρου. Με την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των μικροκαλλιεργητών, μπορούμε να εγγυηθούμε την ασφάλεια των τροφίμων για τον ολοένα και αυξανόμενο πληθυσμό του πλανήτη που ταλαιπωρείται από την πείνα - φτώχεια και τη μείωση των εκπομπών ρύπων.
Η κτηνοτροφία συμβάλλει σχεδόν κατά τα δύο τρίτα στην εκπομπή των γεωργικών αερίων του θερμοκηπίου (GHG), και στο 78% των εκπομπών γεωργικού μεθανίου. Ο FAO συνεργάζεται με χώρες για να βελτιώσουν τη διαχείριση του ζωικού κεφαλαίου και την άμβλυνση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Οι αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στους φυσικούς πόρους, από τη μείωση των παγκόσμιων αποθεμάτων και της ποιότητας των υδάτων στην υποβάθμιση του εδάφους, υπογραμμίζουν την αυξανόμενη σημασία της χρήσης των πόρων αυτών με βιώσιμο τρόπο. Η σωστή διαχείριση του εδάφους και της δασοκομίας, για παράδειγμα, μπορεί να οδηγήσει στην φυσική απορρόφηση του διοξειδίου του άνθρακα, μειώνοντας έτσι την εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου.
Ο FAO εκτιμά ότι η γεωργική παραγωγή πρέπει να αυξηθεί κατά περίπου 60% μέχρι το 2050, προκειμένου να τροφοδοτήσει ένα μεγαλύτερο πληθυσμό. Η κλιματική αλλαγή θέτει το στόχο αυτό σε κίνδυνο, αλλά ο FAO και οι χώρες μέλη εργάζονται σε διάφορες λύσεις. Πάνω από το 1/3 των τροφίμων που παράγονται παγκοσμίως χάνεται ή σπαταλιέται. Αυτό ανέρχεται σε περίπου 1,3 δισεκατομμύρια τόνους ετησίως. Το μεθάνιο, που εκπέμπεται από σήψη των τροφίμων, είναι 25 φορές πιο ισχυρό από το διοξείδιο του άνθρακα.
Μέχρι το 2050, τα αλιεύματα των κύριων ειδών ψαριών αναμένεται να μειωθούν κατά 40% στις τροπικές περιοχές, όπου τα νοικοκυριά, τα τρόφιμα και η ασφάλεια της διατροφής εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον τομέα της αλιείας. Ο Κώδικας συμπεριφοράς του FAO για την υπεύθυνη αλιεία καθοδηγεί τις κυβερνήσεις και τους ιδιωτικούς φορείς για τη διατήρηση και τη διαχείριση των ωκεανών του κόσμου, τα ποτάμια και τις λίμνες.
Εκτιμάται ότι το 10-11% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου οφείλονται στην αποψίλωση και την υποβάθμιση των δασών. Ο FAO παρέχει εργαλεία για την αειφόρο διαχείριση των δασών.
Η αλλαγή του κλίματος είναι μια πρόκληση που πρέπει να αντιμετωπιστεί προκειμένου να συνεχιστεί ο αγώνας κατά της πείνας και η επίτευξη της εξάλειψής της μέχρι το 2030. Ο FAO βοηθά τις χώρες για τη βελτίωση του παγκόσμιου επισιτιστικού συστήματος και την επίτευξη αυτού του στόχου.
Πανελλήνιος Σύλλογος Διαιτολόγων-Διατροφολόγων
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΔΕΔΕ
Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
MSc στην Κλινική Διατροφή
Απόφοιτος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου
Μέλος του Πανελλήνιου Συλλόγου Διαιτολόγων – Διατροφολόγων
Μέλος της Ένωσης Διαιτολόγων – Διατροφολόγων Ελλάδος
Μέλος της Ομάδας Εργασίας – Ομάδας Ειδικών στη Διαχείριση Βάρους
Κύπρου 1, 22100 Τρίπολη
Τηλ. 2710 232841, Κιν. 6948 583421
Email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Ταυτόχρονα, ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξάνεται σταθερά και αναμένεται να φθάσει τα 9,6 δισεκατομμύρια μέχρι το 2050. Για να ανταποκριθούμε σε μια τέτοια μεγάλη ζήτηση, η γεωργία και τα συστήματα τροφίμων θα πρέπει να προσαρμοστούν στις δυσμενείς επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και να γίνουν πιο ανθεκτικά και παραγωγικά. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να διασφαλίσουμε την ευημερία των οικοσυστημάτων και των αγροτικών πληθυσμών και τη μείωση των εκπομπών ρύπων.
Η βιωσιμότητα της καλλιέργειας των τροφίμων προϋποθέτει την υιοθέτηση πρακτικών που παράγουν περισσότερα με λιγότερο κόστος στην ίδια περιοχή της γης και τη χρήση των φυσικών πόρων με σύνεση. Σημαίνει, επίσης, τη μείωση των απωλειών των τροφίμων πριν από το τελικό προϊόν ή στάδιο της λιανικής πώλησης, μέσω μιας σειράς πρωτοβουλιών συμπεριλαμβανομένης της καλύτερης συγκομιδής, της αποθήκευσης, της συσκευασίας, της μεταφοράς, της υποδομής, των μηχανισμών της αγοράς, καθώς και των θεσμικών και νομικών πλαισίων.
Αυτός είναι ο λόγος που το μήνυμά μας για την Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής 2016 είναι «Το κλίμα αλλάζει. Η τροφή και η γεωργία πρέπει να αλλάξουν επίσης». Να τονίσουμε επίσης και την επερχόμενη διάσκεψη για την αλλαγή του κλίματος των Ηνωμένων Εθνών, COP 22, από τις 7 έως 18 Νοέμβρη 2016 στο Μαρακές, στο Μαρόκο.
Ο Οργανισμός Τροφίμων & Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO) καλεί τις χώρες να αντιμετωπίσουν τα τρόφιμα και τη γεωργία στα σχέδια δράσης τους για το κλίμα και να επενδύσουν περισσότερο στην ανάπτυξη της υπαίθρου. Με την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των μικροκαλλιεργητών, μπορούμε να εγγυηθούμε την ασφάλεια των τροφίμων για τον ολοένα και αυξανόμενο πληθυσμό του πλανήτη που ταλαιπωρείται από την πείνα - φτώχεια και τη μείωση των εκπομπών ρύπων.
Η κτηνοτροφία συμβάλλει σχεδόν κατά τα δύο τρίτα στην εκπομπή των γεωργικών αερίων του θερμοκηπίου (GHG), και στο 78% των εκπομπών γεωργικού μεθανίου. Ο FAO συνεργάζεται με χώρες για να βελτιώσουν τη διαχείριση του ζωικού κεφαλαίου και την άμβλυνση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Οι αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στους φυσικούς πόρους, από τη μείωση των παγκόσμιων αποθεμάτων και της ποιότητας των υδάτων στην υποβάθμιση του εδάφους, υπογραμμίζουν την αυξανόμενη σημασία της χρήσης των πόρων αυτών με βιώσιμο τρόπο. Η σωστή διαχείριση του εδάφους και της δασοκομίας, για παράδειγμα, μπορεί να οδηγήσει στην φυσική απορρόφηση του διοξειδίου του άνθρακα, μειώνοντας έτσι την εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου.
Ο FAO εκτιμά ότι η γεωργική παραγωγή πρέπει να αυξηθεί κατά περίπου 60% μέχρι το 2050, προκειμένου να τροφοδοτήσει ένα μεγαλύτερο πληθυσμό. Η κλιματική αλλαγή θέτει το στόχο αυτό σε κίνδυνο, αλλά ο FAO και οι χώρες μέλη εργάζονται σε διάφορες λύσεις. Πάνω από το 1/3 των τροφίμων που παράγονται παγκοσμίως χάνεται ή σπαταλιέται. Αυτό ανέρχεται σε περίπου 1,3 δισεκατομμύρια τόνους ετησίως. Το μεθάνιο, που εκπέμπεται από σήψη των τροφίμων, είναι 25 φορές πιο ισχυρό από το διοξείδιο του άνθρακα.
Μέχρι το 2050, τα αλιεύματα των κύριων ειδών ψαριών αναμένεται να μειωθούν κατά 40% στις τροπικές περιοχές, όπου τα νοικοκυριά, τα τρόφιμα και η ασφάλεια της διατροφής εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον τομέα της αλιείας. Ο Κώδικας συμπεριφοράς του FAO για την υπεύθυνη αλιεία καθοδηγεί τις κυβερνήσεις και τους ιδιωτικούς φορείς για τη διατήρηση και τη διαχείριση των ωκεανών του κόσμου, τα ποτάμια και τις λίμνες.
Εκτιμάται ότι το 10-11% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου οφείλονται στην αποψίλωση και την υποβάθμιση των δασών. Ο FAO παρέχει εργαλεία για την αειφόρο διαχείριση των δασών.
Η αλλαγή του κλίματος είναι μια πρόκληση που πρέπει να αντιμετωπιστεί προκειμένου να συνεχιστεί ο αγώνας κατά της πείνας και η επίτευξη της εξάλειψής της μέχρι το 2030. Ο FAO βοηθά τις χώρες για τη βελτίωση του παγκόσμιου επισιτιστικού συστήματος και την επίτευξη αυτού του στόχου.
Πανελλήνιος Σύλλογος Διαιτολόγων-Διατροφολόγων
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΔΕΔΕ
Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
MSc στην Κλινική Διατροφή
Απόφοιτος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου
Μέλος του Πανελλήνιου Συλλόγου Διαιτολόγων – Διατροφολόγων
Μέλος της Ένωσης Διαιτολόγων – Διατροφολόγων Ελλάδος
Μέλος της Ομάδας Εργασίας – Ομάδας Ειδικών στη Διαχείριση Βάρους
Κύπρου 1, 22100 Τρίπολη
Τηλ. 2710 232841, Κιν. 6948 583421
Email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
