Η Κομισιόν “αδειάζει” την Ελλάδα για τον ποδηλατόδρομο στην ανακαινισμένη σιδηροδρομική γραμμή Πελοποννήσου

Με σαφείς αιχμές προς τις ελληνικές αρχές απαντά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο ερώτημα του ευρωβουλευτή Γιάννη Μανιάτη σχετικά με τη μετατροπή του πρόσφατα ανακαινισμένου –και με ευρωπαϊκά κονδύλια– μετρικού σιδηροδρομικού άξονα Κορίνθου–Καλαμάτας σε ποδηλατόδρομο.

Η Κομισιόν δηλώνει ότι δεν έχει λάβει καμία ενημέρωση για το σχεδιαζόμενο έργο, υπενθυμίζει ότι μεγάλα τμήματα της γραμμής ανήκουν στο διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών ΔΕΔ-Μ μέχρι το 2050 και υπογραμμίζει ότι τα κράτη μέλη οφείλουν να προωθούν τη βιώσιμη χρήση των υφιστάμενων υποδομών.

Παράλληλα, τονίζει πως η ΕΕ μπορεί να χρηματοδοτεί δράσεις επαναλειτουργίας ή αξιοποίησης του δικτύου, αλλά όχι διπλές χρηματοδοτήσεις ή χρήσεις που δεν συνάδουν με τους κανονισμούς.

Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης προς την Επιτροπή από τον ευρωβουλευτή Γιάννη Μανιάτη (S&D)

Το μετρικό σιδηροδρομικό δίκτυο Κορίνθου-Άργους/Ναυπλίου-Τρίπολης-Καλαμάτας, μήκους 236 χιλιομέτρων, ανακαινίσθηκε πλήρως μεταξύ 2007 και 2009 και εξυπηρετεί 44 σταθμούς σε πολλές περιοχές που δεν συνδέονται άμεσα με τους κεντρικούς οδικούς άξονες.

Το έργο, που χρηματοδοτήθηκε από εθνικούς και κοινοτικούς πόρους με συνολικά 135 εκατ. ευρώ, ολοκληρώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2009, οπότε και ξεκίνησαν 5+5 δρομολόγια ημερησίως.

Περιλάμβανε πλήρη ανακαίνιση της επιδομής με σύγχρονα σιδηροδρομικά υλικά σιδηροτροχιάς, νέες αλλαγές γραμμής, λειτουργία 65 Αυτόματων Συστημάτων Ισόπεδων Διαβάσεων (ΑΣΙΔ), και αποκατάσταση όλων των γεφυρών.

Τον Δεκέμβριο του 2010, τα δρομολόγια σταμάτησαν και η νεοκατασκευασθείσα γραμμή έκλεισε.

Έκτοτε, χωρίς καμία επιτήρηση των υποδομών, ο εξοπλισμός βανδαλίστηκε, όλα τα ΑΣΙΔ καταστράφηκαν και τα κτίρια λεηλατήθηκαν.

Δύο μεγάλοι ελβετικοί σιδηροδρομικοί οργανισμοί, που ασχολούνται με τον τουριστικό σιδηρόδρομο, ενδιαφέρονται για το σύνολο της υποδομής και τα κτίρια του άξονα.

Πρόσφατα δημοσιεύτηκε προκήρυξη διαγωνισμού του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΤΕΕ) για τη μετατροπή του άξονα σε ποδηλατόδρομο μήκους 244 χλμ. Η πρωτοβουλία αυτή προφανώς μόνο ως αστείο μπορεί να εκληφθεί, δεδομένου ότι η γεωμετρία της γραμμής και οι κατά μήκος κλίσεις, καθώς και οι γέφυρες, καθιστούν τη χρήση της ως ποδηλατοδρόμου, ανέφικτη και επικίνδυνη.

Ερωτάται η Επιτροπή:

Γνωρίζει και συμφωνεί με την αλλαγή χρήσης σε ποδηλατόδρομο, ενός σιδηροδρομικού άξονα που πρόσφατα ανακαινίστηκε και με ευρωπαϊκά κονδύλια;

Απάντηση του εκτελεστικού αντιπροέδρου κ. Fitto εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (24.11.2025)

Οι ελληνικές αρχές δεν ενημέρωσαν την Επιτροπή σχετικά με το εν λόγω σχεδιαζόμενο έργο. Στο πλαίσιο του 3^ου Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης 2000-2006, το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Πελοποννήσου χρηματοδότησε δύο έργα για την αναβάθμιση των σιδηροδρομικών γραμμών Κορίνθου–Ανδρίτσας και Άργους–Ναυπλίου και των σιδηροδρομικών γραμμών Ανδρίτσας–Καλαμάτας, Ζευγολατιού–Καλονέρου και Λεύκτρου–Μεγαλόπολης με τη συνεισφορά του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης.

Στο πλαίσιο του 1^ου προγράμματος οικονομικής προσαρμογής για την Ελλάδα, η Βουλή των Ελλήνων ψήφισε τον νόμο για την αναδιάρθρωση του Οργανισμού Σιδηροδρόμων Ελλάδος τον Μάρτιο του 2011. Στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης, η χώρα έκλεισε τις ζημιογόνες σιδηροδρομικές γραμμές, συμπεριλαμβανομένων εκείνων του σιδηροδρομικού δικτύου της Πελοποννήσου.

Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα τμήματα Κορίνθου–Ανδρίτσας, Ανδρίτσας–Καλαμάτας και Ζευγολατιού–Καλονέρου αποτελούν μέρος της ολοκληρωμένης πολιτικής του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών (ΔΕΔ-Μ) για το δίκτυο επιβατικών και εμπορευματικών μεταφορών, όπως ορίζεται στον κανονισμό 2024/1679. Ως εκ τούτου, τα κράτη μέλη θα πρέπει να εφαρμόσουν μέτρα για την προώθηση της αποδοτικής και βιώσιμης χρήσης όλων των υφιστάμενων και προγραμματισμένων υποδομών μεταφορών του ΔΕΔ-Μ, σύμφωνα με τα ορόσημα που προβλέπονται στον προαναφερθέντα κανονισμό, τα οποία ισχύουν έως το 2050 για το εκτεταμένο δίκτυο ΔΕΔ-Μ.

Η χρηματοδότηση της Ένωσης μπορεί να στηρίξει επιλέξιμες δράσεις που συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων του ΔΕΔ-Μ, ιδίως μέσω του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» για μελέτες και έργα. Η Ελλάδα μπορεί επίσης να συνδυάζει στήριξη από άλλα μέσα της ΕΕ (π.χ. ταμεία της πολιτικής συνοχής), τηρώντας όλους τους ειδικούς ανά πρόγραμμα κανόνες, τις διατάξεις για τις κρατικές ενισχύσεις και τα ποσοστά συγχρηματοδότησης. Η διπλή χρηματοδότηση εξακολουθεί να απαγορεύεται.