Οι λαμπερές Κάννες υποκλίνονται στον Αρκά «επαναστάτη» Κώστα Γαβρά
Δεν ήταν καθόλου εύκολη υπόθεση να γίνει ταινία το Ζ. Επί ενάμιση χρόνο ο Κώστας Γαβράς (από τα Λουτρά Ηραίας, στη Γορτυνία) έψαχνε να βρει διανομή. Κανείς δεν ήθελε στα τέλη της δεκαετίας του ’60 να χρηματοδοτήσει την ιδέα του να γυρίσει ένα φιλμ κατά της Χούντας στην Ελλάδα και η εργασία αρχικά ξεκίνησε εθελοντικά. «Νομίζω πως το "Ζ" πλέον με έχει ξεπεράσει, δεν μου ανήκει, ζει μια αυτόνομη ζωή. Αλλά δεν έκανα και τίποτα τρομερό, απλά το γύρισα. Μην ξεχνάμε πως, αν δεν είχε γράψει ο Βασίλης Βασιλικός ένα εξαιρετικό βιβλίο, τίποτα δεν θα είχε γίνει», έχει πει.
Η αποκαταστημένη κόπια του «Z» στο Cannes Classics
Τριανταέξι χρόνια μετά την πρώτη προβολή του Ζ στις Κάννες – που κέρδισε μάλιστα και το βραβείο της Επιτροπής – αποκαταστημένη κόπια του φιλμ, επεξεργασμένη υπό την επιτήρηση του Γαβρά σε 4Κ, θα προβληθεί τη Δευτέρα 18 Μαΐου στο πλαίσιο του αφιερώματος Cannes Classics στο 68o Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ των Καννών.Ο λόγος για ένα από τα πιο δημοφιλή τμήματα του Φεστιβάλ Καννών. Αποτελείται κάθε χρόνο από αριστουργήματα του παγκόσμιου σινεμά που έρχονται αποκατεστημένα και σε όλο τους το μεγαλείο για να επιβεβαιώσουν την έννοια του «κλασικού» και να ενώσουν την ιστορία του κινηματογράφου με το ίδιο του το παρελθόν και το μέλλον.
Ζ όπως Ζει κι όχι όπως Ζήτα
Το «Ζ» έχει θέμα τη δολοφονία του αριστερού βουλευτή της ΕΔΑ Γρηγόρη Λαμπράκη και την αναζήτηση των ενόχων από τον ανακριτήΧρήστο Σαρτζετάκη, μετέπειτα πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας. Πρόθεση των δημιουργών ήταν το «Ζ» του τίτλου να προφέρεται «Ζει» και όχι «ζήτα», καθώς ήθελαν να εκφράζει ηχητικά τα συνθήματα που ακούγονταν στις διαδηλώσεις που έγιναν όταν σκοτώθηκε ο βουλευτής - «Λαμπράκη ζεις, εσύ μας οδηγείς» και «Ζει, Ζει, Ζει».Η ταινία χάρισε στον Γαβρά, μεταξύ άλλων διακρίσεων, το πρώτο τουΟσκαρ (1970) και – ακόμα σημαντικότερο – κινητοποίησε το διεθνές κοινό ενάντια στη Χουντα των Συνταγματαρχών. «Εβρισκα πως από τον Ελληνικό Κινηματογράφο έλειπε μια διάσταση σαν εκείνη που συναντάμε στην ελληνική τραγωδία, η σχέση του θεάματος με την Αρχή και τους μηχανισμούς της Αρχής. Το “Ζ” δεν είναι ένα φιλμ πάνω στη ψυχολογία, αλλά μια ταινία πάνω σ’ ένα μηχανισμό», έχει πει ο ίδιος.
Κώστας Γαβράς: ένας «πολιτικός» σκηνοθέτης
Γεννήθηκε στα Λουτρά Ηραίας Αρκαδίας στις 12 Φεβρουαρίου 1933 και σπούδασε Συγκριτική Φιλολογία στη Σορβόνη καθώς και κινηματογράφο στην IDHEC. Εργάστηκε ως βοηθός σε διάφορες παραγωγές και συνεργάστηκε με τον Κλερ και τον Κλεμάν, πριν σκηνοθετήσει την πρώτη του ταινία "Διαμέρισμα Δολοφόνων" το 1965. Καθιερώθηκε με μία σειρά πολιτικών θρίλερ που αποκάλυψαν το βίαιο πρόσωπο δικτατορικών καθεστώτων, μέσα από προσωπικές τραγωδίες ασυμβίβαστων ανθρώπων. Ο Γαβράς κέρδισε το Όσκαρ Σεναρίου το 1982 (Ο αγνοούμενος). Κέρδισε επίσης Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ Καννών 1982 (Ο αγνοούμενος), Ειδικό Βραβείο Κριτικής Επιτροπής Φεστιβάλ Καννών 1975 (Ειδικό δικαστήριο), Χρυσή Άρκτο Φεστιβάλ Βερολίνου 1990 (Μουσικό κουτί). To 2002 σκηνοθέτησε την ταινία Αμήν. που κέρδισε Βραβείο César καλύτερου σεναρίου 2003. Το 2012 το ελληνικό κοινό είχε την ευκαιρία να απολαύσει την πιο πρόσφατη δημιουργία του «Το Κεφάλαιο» στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης.Γαβράς και Τσίπρας
Ο Κώστας Γαβράς, παρ ότι ζει στο εξωτερικό πάντα κοιτά με την άκρη του ματιού του την Ελλάδα. Το όνομά του έχει «παίξει» στα σενάρια του προσώπου του Προέδρου της Δημοκρατίας. «Πλέον όταν βλέπω 210 στο τηλέφωνό μου δεν απαντώ. «Για ένα διάστημα όλοι έγραφαν και μιλούσαν για αυτό. Οχι, ας το αφήσουμε, δεν θέλω να πω κάτι άλλο για αυτό, γίνεται λίγο αστείο πια», έχει πει.Ο ίδιος, μέχρι πρότινος τουλάχιστον, στήριζε ένθερμα «τη βούληση του Τσίπρα να βγάλει τη χώρα από τα νύχια της τρόικας» και υπογράμμιζε πως «ο έλληνας πρωθυπουργός άρχισε να εφαρμόζει τις μεταρρυθμίσεις του. Δεν θα καταφέρει ίσως τα πάντα, αλλά το σημαντικό είναι να κάνει τα πάντα για να τα καταφέρει».
«Μόλις ήρθα στη Γαλλία (να σπουδάσω), μπήκα σε μια κοινωνία εντελώς διαφορετική, ελεύθερη, άγρια αλλά χωρίς περιορισμούς», έχει πει. «Ολα αυτά οργανώνουν μια σκέψη, έναν χαρακτήρα και με οδήγησαν στις πολιτικές ταινίες. Με καθόρισαν οι άνθρωποι, οι σπουδές, η ελευθερία και η αγάπη για την Ελλάδα».
Μια γρήγορη ματιά στο Cannes Classics: από τον Χίτσκοκ έως τους αδερφούς Λιμιέρ
Ντοκιμαντέρ για την Ινγκριντ Μπέργκμαν, τον Ζεράρ Ντεπαρντιέ, τον Αλφρεντ Χίτσκοκ και τον Φρανσουά Τριφό. Ρετροσπεκτίβα για τον Ορσον Γουέλς με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννησή του. Προβολή της, έως σήμερα απρόβλητης, ταινίας του πρόσφατα χαμένου Μανουέλ ντε Ολιβέιρα «Visita ou Memorias e Confissoes» (1982). Τέλος, με αφορμή τα 120 χρόνια από τη γέννηση της έβδομης τέχνης, θα παρουσιαστεί μια επιλογή ταινιών των αδελφών Λιμιέρ .
thetoc.gr